رابطه متقابل نوآوري و صادرات در بنگاه‌هاي كوچك و متوسط: كاربرد تحليل تناظر چندگانه و مدل معادلات ساختاري تعميم يافته

هدف اصلي اين تحقيق بررسي رابطه متقابل نوآوري و صادرات در بنگاه‌هاي كوچك و متوسط است. جامعه آماري اين پژوهش، بنگاه‌هاي كوچك و متوسط استان آذربايجان غربي است. تحليل‌هاي اين پژوهش بر مبناي پرسشنامه برگرفته از پروژه IDEIS تحت عنوان فرايند نوآوري در بنگاه‌هاي كوچك و متوسط فرانسوي است كه با لحاظ تغييراتي در پرسشنامه مذكور و بومي‌سازي آن متناسب با شرايط ايران و لحاظ موانع صادراتي موجود در ايران نهايي شده و از شهريور ماه 1395 تا پايان فروردين ماه 1396 با مراجعه به مديران بنگاه‌هاي كوچك و متوسط استان آذربايجان غربي تكميل شده است. به اين منظور، شاخص‌هاي شدت ورودي نوآوري و شدت خروجي نوآوري با استفاده از روش تحليل تناظر چندگانه  محاسبه و سپس مدل اقتصادسنجي موردنظر با استفاده از مدل معادلات ساختاري تعميم يافته  برآورد شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد اثر صادرات بر نوآوري مثبت و معني‌دار است اما در مقابل، اثر نوآوري بر صادرات منفي مي‌باشد كه بيانگر كوچك بودن سطح نوآوري بنگاه‌هاي ايراني است. همچنين شاخص موانع صادرات بر صادرات بنگاه‌ها اثر منفي دارد. با توجه به نتايج، اثر يادگيري از صادرات براي بنگاه‌هاي كوچك و متوسط مشهود بوده و در اين زمينه مناسب است دولت با اقدامات حمايتي از صادرات از قبيل بازاريابي براي محصولات جديد و همچنين يافتن بازارهاي جديد صادراتي و اعطاي يارانه صادرات موجبات افزايش صادرات را فراهم كند.