تحليل فرازباني گلستان سعدي

هر گونه تغيير در زبان به عنوان يكي از كانون‌هاي معناساز در متن، منجر به خلق سبك و معنايي جديد خواهد شد. يكي از شگردهاي فُرمي و معنايي زبان، كاركرد فرازباني آن است. در فرازبان، توجه متن به خود زبان معطوف، و در نتيجه، بر عينيت و ماديت زبان تأكيد مي‌شود و در ساحت معنايي متن نيز تغييراتي رخ مي‌دهد. فرازبان در متون تعليمي كه قصد القاي معني خاصي را دارند، از اهميتي مضاعف برخوردار است. بر اساس اين تمهيد زباني، در اين پژوهش تلاش شده تا با روشي توصيفي‌ـ تحليلي و با تكيه بر رويكرد فرماليستي، ظرفيت‌ها، مصداق‌ها و كاركردهاي فرمي و معنايي فرازبان در گلستان سعدي بررسي شود. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه جانشين‌سازهاي هم‌معناي واژگاني و جمله‌اي، تركيب نظم و نثر، گفتگو و تمثيل و... از مهم‌ترين مصداق‌هاي فرازباني در گلستان، و كاركردهاي زيباشناختي، بينامتنيتي، اقتدار و تك‌ صدايي، انسجام و تحكيم معني، از مهم‌ترين برآيندهاي اين شگرد است.