خرد در منظومه هاي حماسي فارسي و سنجش آن با متون زرتشتي (مطالعۀ موردي: گرشاسب نامه، بهمن نامه و كوش نامه)

منظومه هاي حماسي فارسي غالباً روايات مربوط به ايران باستان را نقل مي كنند. با توجه به اينكه ممكن است پيشينه برخي از اين روايات حماسيِ خارج از شاهنامه نيز به دوران ساساني برسد، مي توان انتظار داشت كه مفاهيم و باورهاي زرتشتي هم در اين منظومه ها بي‌تأثير نباشند. يكي از مهم‌ترين اين مفاهيم خرد است. اين نوشته به بررسي استمرار مفهوم خردِ مذكور در متون زردشتي در اين منظومه هاي حماسي مي پردازد. بررسي موردي و مقايسه متون زرتشتي و منظومه هاي مورد نظر درباره مفهوم خرد نشان مي دهد كه اين منظومه ها نه‌تنها در مورد اهميت مفهوم خرد، كه حتي در توصيف ويژگي ها و تشبيهاتي كه در مورد اين مفهوم به كار مي برند، پيرو ادبيات زرتشتي، به ويژه ادبيات پهلوي، هستند. هرچند تأثيرپذيري منظومه هاي مورد بررسي در مورد مفهوم خرد و اهمّيت و نقش آن از متون زرتشتي به اندازۀ شاهنامه فردوسي نيست، ولي باز هم ردّ پاي متون زرتشتي را مي توان در آن‌ها دنبال كرد، به ويژه در گرشاسب نامه كه بيت هاي بيشتري را به خرد اختصاص مي دهد و تشبيهات نزديكتري به متون پهلوي را نقل مي‌كند.