عنوان مقاله :
تحليل ساختاري باروريها و زايشهاي فراطبيعي در قصههاي پريان ايراني و اسطورههاي ايراني، هندي و بينالنهريني
پديد آورندگان :
اسپرغم ، ثمين - گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد , اسپرغم ، ثمين - گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد , قوام ، ابوالقاسم - گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد , قوام ، ابوالقاسم - گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد , بامشكي ، سميرا - گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد , بامشكي ، سميرا - گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
قصههاي پريان , اسطوره , بارداري , ساختارگرايي , ايران , هند , بينالنهرين
چكيده فارسي :
در قصههاي پريان، بارداريها و زايشها نيز همچون ديگر رخدادها و عناصر اينگونۀ ادبي، صورتهايي دگرگونه و فراطبيعي دارند. در اين مقاله، انواع بارداريها و زايشهاي فراطبيعي در قصههاي پريان ايراني بررسي ميشود. سپس به كمك روش اسطورهشناسي ساختگراي كلود لوي استروس، به تحليل ساختاري و تطبيقي اين قصهها با اساطير ايراني و نيز اسطورههاي دو سرزمين همجوار يعني هند و بينالنهرين پرداخته خواهد شد كه پيوندهاي فرهنگي و تاريخي با ايران دارند و بدين ترتيب شباهتهاي ساختاري بارداري و زايش در قصههاي پريان ايراني با اين اسطورهها نشان داده خواهد شد. سرانجام با توجه به اسطورهبنهاي مشترك اين روايات، الگوي ساختاري اين روايتها معين ميشود و با توجه به نشانهها و نمادهاي موجود در روايات، نقد و تحليل ميگردد. بررسي تطبيقي اين قصهها و اساطير نشان ميدهد كه اشكال غيرمعمول بارداري و زايش در قصههاي مورد بحث در اصل صورتهايي اسطورهاي هستند كه در گذر زمان تغيير شكل داده و به صورتهايي مختلف در قصههاي پريان نمود يافتهاند. اين روايتها تقابل دو مفهوم ناباروري (بارخواهي) در برابر بارآوري و عالم طبيعي در برابر عالم فراطبيعي و كوشش براي حل آنها را نشان ميدهند. در اين روايتها، تقابل غالباً به ياري عناصر واسطۀ فراطبيعي مرتفع ميشود. اين گونه بارداريها و زايشهاي غيرمعمول مختص قهرمانان قصههاست و ايشان را از آغاز آفرينششان به عوالم ديگر متصل ميكند و سيماي ابرانساني و خصلتهاي قهرماني ايشان را از همان لحظۀ بسته شدن نطفهشان آشكار مينمايد تا ممتاز بودن آنها و جهانشان را از ديگر انسانها آشكارتر سازد.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي ايرانشناسي
عنوان نشريه :
پژوهشهاي ايرانشناسي