ارزيابي كيفي تناسب اراضي براي كشت كلزا و چغندرقند با روش هاي متفاوت فائو (منطقه گيان، استان همدان)

تناسب اراضي، درجه‌اي از مناسب بودن اراضي براي استفاده ويژه است. تناسب در شرايط حال يا پس از اصلاح محدوديت، قابل برآورد است. در منطقه گيان پس از نمونه‌برداري از 8 نيم‌رخ، تجزيه شيميائي و فيزيكي نمونه‌ها انجام شد و نيم‌رخ‌ها براساس كليد رده‌بندي خاك (2014) در راسته انتي‌سولز و اينسپتي‌سولز طبقه‌بندي شدند. پس از جمع‌آوري اطلاعات اقليمي، خاكي و زمين‌نما، ارزيابي تناسب اراضي براي محصولات كلزا و چغندرقند با استفاده از روشهاي تناسب كيفي اراضي در سيستم فائو، و با كمك سامانه اطلاعات جغرافيايي انجام گرفت. نتايج روش پارامتريك (ريشه دوم) از بقيه روش‌ها دقيق‌تر و به مشاهدات واقعي نزديك‌تر بود. درجه اقليم براي چغندرقند 96.5 و براي كلزا 90.5 محاسبه شد. بنابراين اقليم منطقه براي كشت‌هاي مورد نظر محدوديتي ندارد و هر دو در كلاس S1 قرار گرفتند. براساس روش محدوديت ساده كشت كلزا در زير كلاس S3 (با مساحت 53.9 % از اراضي) و چغندرقند در زير كلاس S2 (با مساحت 71% از اراضي) واقع شدند. روش محدوديت مبتني بر تعداد و شدت محدوديت، براي كشت كلزا كلاس بحراني S3 و در برخي نيم‌رخ‌ها كلاس S2 بدست آمد و براي كشت چغندرقند كلاس S2 و S1 محاسبه شد، نتايج بسيار مشابه روش محدوديت ساده بود. زيركلاس محدوديت در روش پارامتريك (ريشه دوم) براي كشت كلزا S3 (88% مساحت منطقه ) برابر با 1350 هكتار از اراضي و براي كشت چغندرقند S2 (با بيشترين مساحت 43.6 از اراضي) برابر با 710 هكتار از اراضي و S3 بدست آمد. عوامل محدود كننده اصلي در منطقه، كمبود رطوبت، سنگريزه و pH است. نتايج نشان داد كه اراضي مورد مطالعه براي كشت چغندرقند نسبت به كلزا از تناسب بهتري برخوردار است. استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيائي موجب تسريع تهيه نقشه‌هاي ارزيابي تناسب اراضي در منطقه شد.