تأثير شوري و تلقيح ميكروبي بر عملكرد و شاخص‌هاي كارآيي فسفر در گياه ذرت

در اين مطالعه، به منظور بررسي تأثير شوري بر عملكرد، شاخص‌هاي كارآيي فسفر و غلظت برخي از عناصر در ماده خشك ريشه و اندام هوايي گياه ذرت (Zea mays L.) و نيز ارزيابي كارآيي ريزجانداران حل‌كننده فسفات و ميكوريزها در تعديل اثرات تنش شوري بر گياه، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در شرايط گلخانه‌اي اجرا گرديد. فاكتور اول شامل شوري در 2 سطح (بدون شوري (شاهد) و با شوري 4.5 دسي زيمنس بر متر) و فاكتور دوم تلقيح ميكروبي با 7 سطح مختلف شامل شاهد (بدون تلقيح)، تغذيه با فسفر محلول (KH2PO4)، تلقيح ميكوريزي (M, Glomus)، تلقيح باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات ((PSB, Pseudomonas fluorescent ، تلقيح قارچ‌هاي حل‌كننده فسفات PSF, Aspergillus niger))، تلقيح تلفيقي ميكوريز و باكتري (MB) و تلقيح تلفيقي ميكوريز و قارچ (MF) بود. در پايان دوره رشد، برخي شاخص‌هاي رشد گياه و غلظت عناصر غذايي در اندام هوايي گياه اندازه‌گيري شده و شاخص‌هاي كارآيي فسفر محاسبه گرديد. نتايج حاكي از تأثير معني‌دار سطوح شوري بر تمام صفات اندازه‌گيري شده غير از غلظت روي بود. بيشترين مقادير ارتفاع اندام هوايي (78.89 سانتي‌متر) و قطر ساقه (1.02سانتي‌متر) در تيمار فسفر محلول مشاهده گرديد. هم‌چنين نتايج، افزايش معني‌دار در مقدار فسفر، آهن، روي، مس، منگنز، ارتفاع اندام هوايي و قطر ساقه را در گياهان تلقيح شده با ميكوريز و باكتري و نيز در شرايط تلقيح توام ميكوريزريزجانداران حل‌كننده فسفات در مقايسه با گياهان شاهد بدون تلقيح، نشان داد. تلقيح با تيمارهاي ميكوريز و باكتري، ارتفاع اندام هوايي را به ترتيب 1.90و 1.20 برابر نسبت به شاهد افزايش دادند. هم‌چنين تيمارهاي تلقيح قارچي و ميكوريزي، مقدار روي اندام هوايي را به ترتيب 40.98 و 85.65 درصد در مقايسه با تيمار شاهد افزايش دادند. چنين استنباط مي‌شود كه تلقيح ميكروبي از طريق تأثير بر جذب عناصر غذايي، مقاومت گياه ذرت را در شرايط وجود تنش شوري افزايش مي‌دهد.