پرسه‌زني زنانه و گذار از ابژۀ بت‌واره به سوژۀ ناظر: مطالعۀ موردي فيلم كلئو از 5 تا 7

Female Flânerie and Transition from a Fetishized Object to an Observer-Subject: A Case Study on Cleo from 5 to 7

در نظريه فيلم سالهاي اخير، سينما در غالب موارد به‌مثابه تكنولوژي برآمده از ظهور كلانشهر مدرن و مدرنيته شهري در نظر گرفته ميشود. تجربه ادراكي پرسه زن مرد (فلانور)، به‌منزله سرنمون تجربه ادراكي مدرنيته، اغلب به‌ مثابه الگويي براي تحليل تجربه ادراكي تماشاگر فيلم مورد مطالعه قرار ميگيرد. با اين‌حال، به‌رغم آنكه پرسه زني تا سالها عملي ذاتاً مردانه محسوب ميشد، زنان در سالهاي انتهايي سده نوزدهم كوشيدند جايگاه خود را به‌عنوان ناظر متحرك در ميان فضاهاي شهري به‌دست آورند. اين مقاله تلاش دارد با تمركز بر چگونگي ظهور زنان در شهر و فرايند پرسه زني، ويژگيهاي پرسه زن مؤنث (فلانوس) را مشخص كند و تمايزهاي آن را با پرسه زن مذكر آشكار كند. اين پژوهش نشان ميدهد تمركز بر ويژگيهاي ادراكي پرسه زن مؤنث ميتواند در به چالش كشيدن نگره هاي مسلط، كه ادراك و نگاه سينمايي را ذاتاً ادراك و نگاهي مردانه در نظر ميگيرند، ياري رسان باشد. مقاله حاضر با بررسي فيلم كلئو از 5 تا 7، ساخته آينس واردا، مشخصه هاي منحصربه فرد پرسه زني زنانه را بازشناسي ميكند و نحوه بازنمايي تعامل سوبژكتيو زنانه با شهر به هنگام عمل پرسه زني را بررسي مي‌كند.

The perceptual experience of the male stroller (Flâneur), as the paradigm of the perceptual experience of modernity, is often regarded as a model to analyze the perceptual experience of the film's spectator. However, despite the fact that for many years flânerie was considered to be essentially a masculine act, in the late nineteenth century women tried to gain their place as a spectator moving through urban spaces. By referring and rereading texts and artworks of this period, it is possible to retrace the presence of female stroller (Flâneuse) in the modern city. Demonstrating the existence of a type of female flânerie, these rereadings reveal the contrast of perceiving the essence of the modern city by female flânerie with that of masculine flânerie. Exploring the manner of the emergence of women in the modern city and the consequent process of female flânerie, the present study attempts to establish the characteristics of Flâneuse and illustrate its differences with male flânerie. By focusing on Cleo from 5 to 7, a film directed by Agnès Varda, this article tries to recognize the qualitative features of female flânerie and investigate female subjective interaction with urban spaces during the process of flânerie. In Cleo from 5 to 7, this process leads to removal of the Cleo’s gender-oriented image, aids her to achieve a new understanding of her identity, and prepares the ground for her to play a crucial role in reconstruction and reconfiguration of the perceptual experience of urban modernity. This research proposes that the focus on the Flâneuse's perceptual characteristics could be helpful in challenging the dominant attitudes that consider cinematic perception and cinematic look essentially as a masculine act.