بررسي اقتباس‌هاي حافظ و سيف‌الدين محمّد فرغاني

Investigating Adaptations of Hafez and Saifaddin Mohammad Farghani

اين مقاله به تأثير حافظ از شاعري به نام سيف فرغاني مي‌پردازد و سپس مقارنه و مقايسه‌اي بين اين دو شاعر انجام مي‌دهد و مختصري از مضامين مشترك و مفاهيم متشابه و واژه‌هاي يكسان را كه در ديوان هر دو گوينده وجود دارد، بررسي مي‌كند. حافظ سرايندة فخيم‌ترين غزل‌هاي عاشقانه - عارفانه است و از جمله شاعراني است كه به گواهي ديوانش، در ديوان شاعران معاصر و پيشين خود به مطالعه و كندوكاو پرداخته و بسياري از مضامين و صنايع آنان را اقتباس كرده است. سيف‌الدين محمّد فرغاني از شاعران وارسته و عارف‌مسلك قرن هفتم و هشتم است كه پنجاه سال پيش از حافظ مي‌زيسته است. پيامدهاي حملة مغولان و اوضاع نابسامان آن عصر، موجب شد كه شاعر به سرودن اشعار انتقادي و اجتماعي بپردازد و اين مضمون و شيوة شعري، بيشتر سروده‌هاي او را تشكيل دهد. اشتراكات زباني، واژگاني و مضموني در ديوان اين دو شاعر ديده مي‌شود؛ گاهي اين همانندي‌ها در ذكر واژه‌هاي يكسان است و گاهي در تفكر و مضمون. در برخي ابيات نيز اين همگوني در هر دو بُعد به چشم مي‌خورد. اين دو شاعر، علاوه بر اينكه در استفاده از الفاظ و واژگان، با هم اشتراكاتي دارند كه به گمان نگارندگان، حافظ از سيف فرغاني اقتباس كرده است؛ در تفكر و مضمون نيز در اشعارشان همانندي‌هايي وجود دارد كه دور نيست هر دوي اين شاعران، به خاطر اوضاع اجتماعي نامساعدشان به اين شيوه گرايش نشان داده باشند. غالب‌ترين وجه اشتراك فكري سيف فرغاني و حافظ شيرازي، آزادگي و وارستگي است. اين پژوهش در نظر دارد به بررسي اقتباس‌هاي حافظ و سيف‌الدين محمد فرغاني بپردازد.

This article check the Hafez's influence from a poet called Saif Farghani and then compares the two poets and check a brief overview of common themes and similar concepts and the same words in the court of both speakers. Hafez is the creator of the best sonnets of love-mysticism. and who have been studying in the Divan of contemporary and past poets, he has adapted many of his themes and figures of speech from them. Saifaddin Mohammad Farghani is one of the most famous and mystic poets of the seventh and eighth centuries, who lived 50 years earlier than Hafez. The consequences of the Mongol invasion and the unfortunate conditions of that era caused the poet to compose critical and social poems and this is the theme and poem style of most of his poems. Linguistic and words and themes subscribe are seen in the Divans of these two poets. Sometimes these similarities are mentioned in the same words, sometimes in terms of thought and content, in some cases, this convergence is also evident in both dimensions. These two poets, in addition to using words and vocabulary, according to writers that Hafez have adopted from Saif Farghani, There are similarities in their thoughts and themes in their poems that are not far away. Both of these poets have shown a tendency towards this way due to their disadvantaged social situation. The most dominant aspect of Saif Farghani's and Hafez Shirazi's thoughts is that both of them in freedom are the same. This research intends to study the adaptations of Hafez and Saifaddin Mohammad Farghani, the poets of the seventh and eighth centuries.