بررسي لايه‌هاي نحوي سبك و صداي شعر سهراب سپهري

An Investigation of Syntactic Layers in Sohrab Sepehri’s Poem in Terms of Style and Tone

در اين پژوهش با بررسي و واكاوي سبك زباني (در قلمرو واژگان و نحو) و انديشه‌هاي سهراب سپهري، اشعار وي از نظر سبك شعري و صداي دستوري به سه سبك فعال، منفعل و انعكاسي، تحليل و تقسيم‌بندي مي‌شود. اگرچه مرزبندي دقيق ميان مجموعه‌هاي شعري سهراب سپهري امكان‌پذير نيست و برخي دفترهاي شعر وي حاوي اشعاري به سبك و سياق دوره‌هاي پيشين است، شاعر در نخستين دفتر شعري خود «مرگ رنگ» كه تصويرگر دنياي بيرون از خويش است، سبكي منفعل و اثرپذير دارد. در دفترهاي «زندگي خواب‌ها»، «آوار آفتاب»، «شرق اندوه»، «صداي پاي آب»، «مسافر» و «حجم سبز» كه حاصل درون‌گرايي و شهود شخصي شاعرانه است، سبكي فعّال و انعكاسي دارد. در آخرين مجموعه شعري «ما هيچ ما نگاه» نيز به علّت آگاهي شاعر از بيماري خويش كه به مرگ وي مي‌انجامد، در عين برخورداري از زباني فخيم اما گنگ، دچار حزن رمانتيكي شده است كه سبك شعر را به مرز ايستايي مي‌رساند و در نتيجه صداي شعر، آرام و منفعل مي‌شود.

This study aimed to examine the linguistic style (in terms of vocabulary and syntax) and Sohrab Sepehri’s thoughts and his poems have been investigated in terms of style and voice with three styles of active, passive, and reflexive. Although it’s not possible to have the exact demarcation between poetry collections of Sohrab and most of his poems contain those with the styles from previous periods, this poet has indicated passive and bonding style in his first collection entitled “Death of Colors” that depicts the outside world of his own. The collections entitled “The Life of Dreams, Debris of Sun, The East of Sorrow, The Water’s Footsteps, Passenger, and The Green Volume” that are based on his introspective and personal poetic intuition, have active and reflexive styles. In his last collection entitled “We Nothing, We Look” that is influenced by the awareness of disease, he has been involved in a romantic grief and by having lofty but vague language, his style becomes inactive and stationary and his voice changes to a quiet and passive mood.