بررسي عوامل موثر بر صادرات محصولات كشاورزي و بررسي بازارهاي هدف اين محصولات

The Analysis of effective factors on value of agricultural products exports and Analysis goal markets of these products

بخش كشاورزي يكي از بخش هاي مهم اقتصادي است كه بررسي ارتباط ميان صادرات و رشد اقتصادي در اين بخش از اهميت فراواني برخوردار است. در اين مطالعه با در نظر گرفتن عوامل موثر بر صادرات، تابع تقاضاي صادرات محصولات خرما، سيب درختي و پسته، با استفاده از روش داده هاي پانل برآورد گرديده است. اطلاعات مورد استفاده، مربوط به دوره زماني 1378 تا 1387 بوده و مقاطع به كار رفته در مدل، چهار كشور شريك عمده تجاري كه وارد كننده اين محصولات از ايران بوده اند، در نظر گرفته شده است. همچنين مزيت نسبي ايران در توليد اين سه محصول با استفاده از شاخص هاي مزيت نسبي آشكار شده (RCA) و مزيت نسبي آشكار شده متقارن (RSCA) بررسي شده است. در نهايت با استفاده از سه شاخص (نسبت تمركز(CR)، هيرشمن – هرفيندال (HHI) و شاخص تقاضاي وارداتي) بازارهاي هدف اين سه محصول مورد بررسي قرار گرفته و كشورهايي به عنوان بازارهاي جديد معرفي شده اند. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه قيمتهاي صادراتي اثر منفي و معني دار و توليد ناخالص داخلي اثر مثبت و معني داري بر تقاضاي صادرات اين سه محصول داشته است. بعلاوه ايران در طول اين دوره در صادرات اين سه محصول داراي مزيت نسبي بوده و نوع بازار هر سه محصول نيز از نوع انحصار چند جانبه بوده است. براي محصول پسته كشورهاي دانمارك، ايرلند و نيوزلند و براي محصول خرما كشورهاي اسپانيا، ايتاليا، مالي و تايلند و براي محصول سيب كشورهاي ايتاليا، هلند، اسپانيا و بلژيك را مي توان به عنوان بازارهاي جديد صادراتي اين محصولات در نظر گرفت.

Agricultural section is one of the important sections in economy that in which study of the relationship between export and economic growth is very important. In this survey export demand function of date, apple and pistachio products have been estimated by using panel data method. Information used is related to 9111-8007 period. and cross sections used in these models are four major commercial partners' countries which have been the importer of these products from Iran. Also by using RCA and RSCA indexes comparative advantage of Iran has been estimated. Then by using three indexes -CR, HHI, importing demand index- goal markets of these three products has been studied. The countries below are introduced as new markets by using these indexes. Results of this study showed that exporting prices have negative and significant effect and also GDP has positive and significant effect on these products’ exporting demand. Results showed that in this period Iran had comparative advantage in these products. and results showed that goal market for exporting pistachios are Denmark, Ireland and, New Zealand, for exporting date are countries like Spain, Italy, Mali and, Thailand, and for exporting apple, are countries like Italy, Netherlands, Spain and, Belgium as new markets