نقش آمريكا و روسيه در بحران‌هاي ژئوپليتيكي گرجستان و اوكراين

The US and Russia Role in the Georgia and Ukraine Crises

فروپاشي شوروي پيامدهاي مهمي در حوزه‌هاي مختلف ژئو‌پليتيكي، ژئواستراتژيكي و ژئواكونوميكي براي روسيه به همراه داشت و موقعيت اين كشور در عرصه منطقه‌اي و بين‌المللي را به نحو قابل ‌ملاحظه‌اي تنزل داد. اين نزول قدرت در مناطق موردعلاقه روسيه بيش از همه آشكارتر بود؛ به طوري كه ايالات ‌متحده از فرصت به دست آمده نهايت استفاده را برد و استراتژي بلندمدتي را براي جلوگيري از «قدرت بزرگ شدن» روسيه با بهره گيري از ابزار نفوذ در «مناطق خارج نزديك» براي خود ترسيم كرد. اين وضعيت، شرايط را به‌گونه‌اي رقم زد كه روس‌ها ديگر نتوانند رويكرد انفعالي در مقابل برتري خواهي آمريكا را تحمل كنند. آن‌ها تلاش آمريكا براي تثبيت نظام تك‌قطبي را به چالش كشيدند و استقرار اين نظام را نه ‌تنها غيرقابل ‌پذيرش، بلكه در شرايط موجود غيرممكن دانستند. بدين ترتيب، رقابت‌هاي ژئوپليتيكي براي تعيين نظم دلخواه ميان دو قدرت بالا گرفت كه در وقوع بحران‌هاي منطقه‌اي گرجستان 2008 و اوكراين 2014 بيش‌ترين نقش را نيز دارا بود. يافته‌ها بيانگر آن است كه آمريكا همچنان رقيب ژئوپليتيكي روسيه است و روسيه نيز براي قدرت بزرگ شدن در سطح جهان، به توانايي مهار و تسلط بر كشورهاي اقماري شوروي سابق نيازمند است. بر اين اساس سؤال اصلي مقاله اين است كه مداخله آمريكا و روسيه در اين دو بحران تا چه اندازه ناشي از تأثيرگذاري انگاره‌هاي ژئوپليتيكي دو قدرت بوده است؟ فرضيه مقاله اين است كه رقابت آمريكا و روسيه در اين بحران‌ها در راستاي تلاش واشنگتن براي تداوم برتري خواهي و مهار ظهور روسيه به‌عنوان يك قدرت بزرگ جهاني و در مقابل در راستاي طرد شدن نظم تك‌قطبي از سوي روسيه به‌منظور مقابله با برتري‌طلبي آمريكايي، تفسير مي‌شود.

The collapse of the Soviet unio‎n had many negative consequences for Russia in various fields of geo-strategic, geo-political and geo-economic position of the country and to some degree reduced its regional and international position. This decline was more evident in the Russia’s interested regions. So that US as the main challenger in the strategic areas of Russia tried to apply a long-term strategy to prevent Russia influence in the near abroad regions. These factors changed the conditions in which Russia could not be passive in its policy towards the US. Russia tried to challenge the US unilateral attempt to stabilize a unipolar system and the Russian government did not recognize the establishment of this system logical. The competition to determine the desired international order of the two countries had more impact on Georgia 2008 and Ukraine 2014 crises. This paper aims to address this question: US and Russia intervention in these two crises to what extent is caused by the influence of the two powers’ geopolitical incentives? To answer this question the paper uses the idea of "uni - multipolar" Huntington's premise. Base on such idea US-Russian competition in these crises is in fact, US effort to establish its desired order and to control Russia as an international great power. The research findings indicate that America will remain Russia geopolitical rivals and Russia desire to become a great power is based on its control on the last regions of the Soviet unio‎n.