شناسايي شاخص‌هاي اعتبار در ارتباطات علمي(مطالعه و استناد) از ديدگاه اعضاي هيئت علمي دانشگاه خوارزمي

Identifying Credibility Criteria in Scholarly Communication (Reading and Citing) form the Standpoints of Faculty Members of Kharazmi University

زمينه و هدف: هر اثر علمي در واقع حاصل ارتباطات علمي و مشاركت دانشمندان در يك حوزه علمي است و اعضاي هيئت علمي به عنوان بارزترين عنصر توليدات علمي مطرح هستند. بنابراين يك ارتباط علمي سازنده نيازمند دريافت اطلاعاتي معتبر و قابل اعتماد است. در اين راستا پژوهش بر آن است كه شاخص هاي اعتبار در ارتباطات علمي در زمينه مطالعه و استناد را از ديدگاه اعضاي هيئت علمي دانشگاه خوارزمي بررسي كند. روش پژوهش: روش پژوهش پيمايشي و از نوع توصيفي است. جامعه آماري اين پژوهش كليه اعضاي هيئت علمي دانشگاه خوارزمي است. در اين پژوهش از روش نمونه گيري خودگزينشي استفاده شد به اين معني كه پرسشنامه به اعضاي هيئت علمي داده شد برخي مشاركت كردند و برخي مشاركت نكردند و در نهايت 130 پرسشنامه گردآوري شد. ابزار پژهش پرسشنامه محقق ساخته است. داده ها پس از گردآوري با استفاده از آمار توصيفي و تحليلي و نرم افزار اس پي اس نسخه 20 مورد تحليل قرار گرفت. يافته­ ها: بر اساس تحليل انجام گرفته شاخص هايي كه افراد در هنگام ارزيابي معتبر بودن اطلاعات يك مقاله در نظر مي گيرند در اولويت هاي متفاوتي قرار دارد. در زمينه مطالعه، شاخص هاي ارتباط موضوعي مقاله به حوزه كاري فرد، دقت و درستي محتواي مقاله و منطقي بودن استدلال‌هاي نويسنده در مقاله به عنوان شاخص­هاي اصلي در معتبر بودن يك مقاله براي انتخاب مقاله براي مطالعه قلمداد شدند. در زمينه استناد شاخص هاي دقت و درستي محتواي مقاله، ارتباط موضوعي مقاله به حوزه كاري فرد و معتبر بودن داده‌هاي به كار گرفته شده در مقاله به عنوان شاخص هاياصلي قلمداد شدند. در زمينه دسترسي آزاد به اطلاعات، برخورداري از فرآيند داوري، محتواي خود مقاله و برخورداري از نويسنده معتبر و مشهور شاخص هاي اصلي پژوهشگران در معتبردانستن مقالات دسترسي آزاد به شمار مي‌رود. همچنين يافته‌ها نشان داد كه اعضاي هيئت علمي كيفيت اطلاعات مقاله را هم در زمينه مطالعه و هم در زمينه استناد شاخص مهمي در ارزيابي اعتبار اطلاعات و در اعتماد خود به مقالات دانسته‌اند. نتيجه­ گيري: با توجه به يافته‌هاي پژوهش مي‌توان گفت كه بيشترين توجه اعضاي هيئت علمي در هنگام ارزيابي اعتبار اطلاعات يك مقاله هم در زمينه مطالعه و هم در زمينه استناد، ويژگي‌هاي معنايي اطلاعات است. در زمينه منابع دسترسي آزاد برخورداري از فرآيند داوري و محتواي خود مقاله شاخص مهمي است. بنابراين توصيه مي‌شود كه تمام ذينفعان و افراد دخيل در نظام ارتباط علمي، كنترل كيفيت را اولويت خود قرار دهند.

Background and Aim: In effect, every scientific endeavor consisted of scientific communication and scientists’ involvement in particular field of study; and scientific board members as the most outstanding elements play a key role in scientific productions. Therefore, a constructive scientific communication requires obtaining credible and valid information. In so doing, this study tries to investigate the valid indicies in scientific communication (reading and citing) from Kharazmi University faculty members’ points of view. Methods: The study is a descriptive survery. The population included faculty members of Kharazmi University. Self-selected sampling was used. In other words, the questionnaires were given to all faculty members, some participated and some did not. Totally 130 questionnaires were collected. The research instrument was a researcher-made questionnaire with a confirmed relibility and validity. Data were analyzed using SPSS v.20. Results: According to the results, the main credibility criteria used by researchers for reading an item were: topical relevance and validity of content and soundness of author's logic and arguments in paper. The main credibility criteria for citing an item include validity of content, topical relevance, and validity of data used in the paper. The main credibility criteria for using open access sources were peer reviewed quality of the content, and the reputation of authors. Quality of content is an important criterion both for reading and citing an item. Conclusion: With respect to findings, it can be said that faculty memebers evaluate the credibility of information in both study and in citing mostly on the basis of meaning of information. For open access materials, peer-reviewing and content were important. Thus, it is recommended that the all stakeholders and the persons involved in the scientific comunication system, set the quality control in proiority.