اثر سرريز دانش و كيفيت نهادي بر رشد نوآوري در كشورهاي منتخب سازمان همكاري اسلامي

مدل‌هاي رشد درون‌زا بعد از رومر (1990) بر نوآوري به‌عنوان مهم‌ترين عامل مؤثر بر رشد اقتصادي تأكيد داشته‌اند. به همين علت گزارش رقابت‌پذيري جهاني نيز هرساله كشورها را بر مبناي ميزان گسترش نوآوري در آن‌ها در درجات مختلف توسعه‌يافتگي رتبه‌بندي مي‌كند. ازآنجاكه عوامل مؤثر بر نوآوري را مي‌توان به‌طوركلي به دودسته عوامل داخلي و خارجي دسته‌بندي كرد، لذا در مطالعه پيش‌روي تلاش شده است ميزان اثرگذاري عوامل خارجي بر رشد نوآوري داخلي موردبررسي قرار گيرد. ازاين‌روي، دو كانال اثرگذاري سرريز نوآوري خارجي بر نوآوري داخلي شناسايي‌شده‌اند كه عبارت‌اند از سرريز از كانال واردات كالاهاي واسطه‌اي و سرمايه‌اي و سرريز از كانال سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي. سپس به‌منظور بررسي ميزان اثرگذاري هريك از موارد نام‌برده 29 كشور عضو سازمان همكاري اسلامي (OIC) طي دوره 2011 تا 2016 انتخاب‌شده‌اند. نتايج حاكي از آن است كه اثر سرريز نوآوري از كانال واردات كالاهاي واسطه‌اي و سرمايه‌اي بر رشد نوآوري داخلي مثبت و معنادار بوده درصورتي‌كه اثر سرريز از كانال سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي منفي و معنادار برآورد شده است. از سوي ديگر، نتايج نشان مي‌دهند كه بهبود كيفيت نهادي در دوره موردبررسي توانسته است ميزان اثرگذاري سرريز نوآوري خارجي از هر دو كانال بر رشد نوآوري داخلي را بهبود بخشد.