پديد آورندگان :
مرادي دزفولي، پگاه دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اردبيل، ايران , صدقي، محمد دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اردبيل، ايران , عنايتي شريعت پناهي، مهران سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي AREEO كرج - پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي ABRII - بخش كشت بافت و سلول , عليزاده، بهرام سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي AREEO كرج - بخش دانههاي روغني موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر
كليدواژه :
جنين زايي ميكروسپور , دابلدهاپلوييد , تاپ كراس , تركيب پذيري عمومي , كلزا
چكيده فارسي :
در اين تحقيق از هيبريدهاي F1 تجاري هايولا اقدام به توليد لاين هاي دابل هاپلوييد كلزا (اينبرد) به روش جنين زايي ميكروسپور گرديد. به منظور بررسي تركيب پذيري عمومي لاين هاي دابل هاپلوييد آزمون تاپ كراسي با 28 لاين دابل هاپلوييد و والد تاپ كراس هايولا 420 انجام گرفت. هيبريدهاي حاصله از تلاقي لاين دابل هاپلوييد-تستر در سال زراعي 1394 كاشته شدند. صفات ارتفاع گياه، تعداد خورجين در شاخه اصلي و فرعي، تعداد خورجين در بوته، تعداد دانه در خورجين، طول خورجين، تعداد شاخه فرعي، طول ساقه اصلي، وزن هزار دانه، عملكرد تك بوته، تعداد روز تا شروع گلدهي، تعداد روز تا خاتمه گلدهي، تعداد روز تا رسيدن فيزيولوژيك و عملكرد روغن براي ارزيابي قدرت تركيب پذيري عمومي لاين-ها مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصل از تجزيه واريانس حاكي از تفاوت معني دار بين نتاج تاپ كراس براي تمام صفات مورد بررسي در سطح احتمال يك درصد بود. بر اساس تجزيه و تحليل مقايسه ميانگين ها توسط آزمون دانكن در سطح احتمال 1%، نتاج تاپ كراس شش لاين دابل هاپلوييد DH1، DH8، DH10، DH11، DH13 و DH21 داراي بيشترين اختلاف معني دار نسبت به نتاج تاپ كراس ساير لاين هاي دابل هاپلوييد از نظر صفات مورد بررسي بودند. بيشترين ميزان عملكرد بذر و عملكرد روغن مربوط به نتاج تاپ كراس حاصل از تلاقي دابل هاپلوييد 21 × هايولا 420 بود. بيشترين مقادير تركيب پذيري عمومي مثبت براي صفات عملكرد بوته، تعداد خورجين در بوته، تعداد دانه در خورجين و وزن هزار دانه مربوط به لاين هاي دابل هاپلوييد DH1، DH10 و DH21 بود، لذا مي توان از اين سه لاين دابل هاپلوييد به عنوان لاين هاي والدي برتر در برنامه هاي اصلاحي استفاده نمود.
چكيده لاتين :
In this research, Hayola F1 hybrids were used to
produce rapeseed doubled haploid lines using
microspore embryogenesis. To study general
combining ability (GCA) of, the induced doubled
haploid (DH) rapeseed lines, a top cross analysis was
conducted using 28 doubled haploid lines and top cross
parent of Hayola 420. Produced hybrids of doubled
haploid lines × Hayola 420 were sown in research farm
in 2015 growing season. Plant height, number of pods
per branch and sub branches, number of seeds per pod,
pod length, number of sub branches, length of main
branch, 1000-seeds weight, single plant yield, number
of days to flowering, number of days to seeding,
number of days to physiological maturity, and oil yield
were recorded in all top cross progeny to investigate
GCA of DH lines. Results of analysis of variance
showed a significant difference among all top cross
hybrids for all investigated traits at 1% probability
level. Based on means comparison analysis using
multiple range Duncan test at 1% probability level, top
cross hybrids of DH1, DH8, DH10, DH11, DH13, and
DH21 were more differ than other top cross hybrids for
all investigated characteristics. The highest mean of
seed yield and oil yield was related to the top cross
progeny of DH21 × Hayola 420. Results of top cross
analysis showed that the highest positive and
significant GCAs for single plant seed yield, number of
pods per plant, and 1000-seeds weight were
corresponded to DH1, DH10, and DH21, therefore
these three DH lines can be used as elite parental lines
in future breeding programs of rapeseed.