كليدواژه :
اوتاد , متون عرفاني , ادريس(ع) , ابن‌عربي , عروج , تنزيه
چكيده فارسي :
در اين پژوهش، با تكيه بر فتوحات مكّيه و فصوص‌الحكم ابن‌عربي، مراتب وجودي ادريس(ع) بررسي و تحليل مي‌شود. روش تأويلي ابن‌عربي بر پايۀ نظريۀ وحدت و جودي او بر مكاشفه، آيات قرآن و نيز روايت و اخبار وارد بر ادريس(ع) بنا نهاده شده است. وي در فصوص‌الحكم با تحليل احوال ادريس، قرائتي نو به دست مي‌دهد و معتقد است او به مرتبه تقديس رسيده و منظور از تقديس، شدّت تجرّد ادريس(ع) است كه وي با رياضت‌هاي سخت، نمايندۀ عقل ناب مي‌گردد. ابن‌عربي ادريس(ع) را با الياس(ع) يكي مي‌شمارد و معتقد است كه سير صعودي ادريس نبي(ع)، الياس(ع) است كه الياس(ع) هم از رسولان است و هم از محمديّون (امّت محمد(ص))؛ لذا در آخرالزمان باز خواهد گشت. بنابراين، ادريس(ع) - الياس(ع) جامع ميان نبوّت و رسالت است كه صورت شخصيّۀ ادريسي فاني شده و به آسمان عروج كرده و بعد از عروج، به صورت شخصيّۀ الياسي باز مي‌گردد. پس، داراي دو حشر خواهد بود: يك‌بار، در كسوت نبوّت و بار ديگر، در كسوت ولي‌اي از اولياي محمد(ص). البته، ابن‌عربي در اين نظر چندان يك‌رأي نيست و گاهي الياس(ع) و ادريس(ع) را دو تن شمرده است كه دو ركن از چهار ركن كعبه را تشكيل مي‌دهند و در آخرالزمان يا از اقطابند، يا امام. از ديگر مقامات ادريس(ع)، جايگاه او به عنوان ابدال - اوتاد است كه در مقام ابدالي، ادريس (ع) و در مقام اوتادي، الياس(ع) است.
چكيده لاتين :
The present research is an attempt to carry out a study of the ontological levels of the Prophet Idris (AS) with special references to Ibn Arabi's al-Futuhat al-Makkiyyah and Fusus al-Hikam. Ibn Arabi's esoteric method is based on his doctrine of the oneness of being which is built on unveiling, the Quranic verses, traditions, as well as relevant reports on Idris (AS). In his Fusus al-Hikam, Ibn Arabi seeks to give a new reading of the subject by analyzing Idris's spiritual states. He maintains that Idris (AS) succeeded in attaining the status of sanctification, which implies the intensity of Idris's detachment. Through undergoing certain tough ascetic measures, he turned out to be the representative of the pure intellect. Ibn Arabi identifies Idris (AS) with Ilias (AS). He considers that Ilias (AS) is the ascending journey of the prophet Idris (AS). Ilias (AS) is both one of the messengers and one of the Muhammaduns (community of Muhammad), so he will return in the hereafter. Therefore, Idris(AS)-Ilias(AS) represent both prophethood and messengerhood which, in individual form of mortal, Idris ascends to the heaven and, after his ascension, he returns in the individual form of Ilias. Thus, he enjoys two resurrections: once in the garb of prophethood and once in the garb of a guardian among the guardians of Muhammad. However, in this case, Ibn Arabi expresses different views; that is, at times, he considers Idris and Ilias as two persons who act as two pillars out of four pillars of Kabah and, in the hereafter, they appear as poles or Imams. As for his other stations, one can refer to Abdāl and Awtād, which in the former station he appears as Idris while in the latter he turns out to be Ilias.
