بررسي استنادهاي تفسيري در «مواهب الرحمن في تفسير القرآن» سيد عبدالاعلي سبزواري

Study about exegetical citations in "Mavaheb Al- Rahm@n" by Sayyed Abdul- Aala Sabzevari

اختلاف در استنادهاي تفسيري كم و بيش در تفسير همه ­ي آيات و سور اثر گذاشته و روش­هاي تفسيري گوناگوني را شكل مي­دهد. سيد عبدالاعلي سبزواري در تفسير مواهب الرحمن في تفسير القرآن از منابع و مستندات گوناگوني بهره برده، اما يكي از مهم­ترين اين مستندات قرآن كريم است؛ مفسر در وهله­ ي اول با بهره­ گيري از آيات قرآن كريم به تبيين معاني و مقاصد واژگان و عبارات قرآن پرداخته است و همگام با استفاده از آيات قرآن از روايات معصومان (ع) نيز گاه براي بيان مفاد آيات و گاه براي بيان تأويل آيات بهره ­ي فراواني برده و به تفسير صحابه و تابعان نيز بي­ توجه نبوده؛ البته در همه ­جا اقوال آن­ها را نپذيرفته بلكه گاهي به نقد و رد آن­ها مي­پردازد. مفسر در كنار ساير مستندات تفسيري خود در تبيين معاني واژگان قرآن، از ادبيات عرب در نظم و نثر بهره برده و كم و بيش به اقوال لغت­ شناسان استشهاد نموده است. و در نهايت همواره با بهره­گيري از عقل و اجتهاد، چه در تحليل آيات و روايات و چه در كشف استلزامات و دلالت­ هاي نهفته در آيات، به تفسير آيات قرآن پرداخته است.با توجه به استنادهاي سبزواري در اين تفسير مي­توان روش تفسيري وي را جامع تفسير عقلي و نقلي دانست.

Variety and difference in commentary references effect on the interpretation of the Quran, and this issue generates some methods and ways for explanation of the Qur'an. Sayyed Abdul- Aala Sbzevari in "Mavaheb Al- Rahm@n" applies different sources and citations for interpretation of the Qur'an. One of the prominent one is utilization of the other verses of the Qur'an. Sabzevari apply many verses of the Qur'an for clarifying the meaning of the words and expressions, as well explaining the other verses of the Qur'an. He also for this purpose occasionally has utilized various Hadiths, companion and successor's commentary and Arabic literature, especially lexicographer views. The commentator sometimes analyzes and critics other views which told by other interpreters. Application of intellect and inference is also one of the main properties of this Tafsīr. Therefore, it is possible to say that Sabzevāri's method for interpretation of the Qurān is comprehensive method including traditional and intellectual.