اعتبارسنجي روايات فضائل قرائت قرآن نزد شيعه

Validation of the Narrations of the virtues of Recitation of the Qur’an before Shia

گرچه بيشتر روايات فضائل قرائت قرآن با ذكر سند همراه است، اما به دلايلي نمي‌توان در مورد آن‌ها حكم كلي صادر كرد. زيرا ذكر سند به تنهايي كافي نيست و بايد ميزان ارزش و اعتبار آن‌ها نقد و بررسي شود. لذا مقاله پيش رو با تكيه بر منابع شيعي صرف، دامنه‌ي مطالعاتي خود را بر روي مهم‌ترين جوامع حديثي و زبده‌ترين مصادر تفسيري متمركز نموده و در ابتدا با نگاهي گذرا به پيشينه‌ي اين علم، تطوراتي كه بر آن گذشته، اهم كتب حاوي اين علم، اهداف و اغراض راويان اين احاديث و بررسي ديدگاه علما و مفسران در اين خصوص پرداخته است. آن‌گاه با استخراج احاديث قرائت قرآن از كتب مذكور، آن‌ها را در هر كتاب به‌طور جداگانه شمارش نموده؛ احاديث ثواب‌ها و عقاب‌ها را نيز مشخص كرده و سپس با تقسيم احاديث هر كتاب به سه دسته: «من قرأ القرآن»، «من قرأ سورة» و «من قرأ آية» تعداد آن‌ها را نيز در هر دسته جداگانه شمارش نموده است كه نتيجه‌ي آماري حاصل از آن چنين بود: تعداد كل احاديث فضائل قرائت قرآن موجود در جوامع حديثي مورد مطالعه، 764 حديث و در مصادر تفسيري مورد مطالعه، 1397 حديث مي‌باشد كه مجموع آن 2161 حديث مي‌شود. 4 روايت از اين تعداد انتخاب گرديد و به ميزان اعتبار، سنجيده و نقد و بررسي شد كه هر 4 مورد ضعيف السند بودند.

Although narrations of virtue of recitation are documented and they have chain, for some reasons it is difficult to judge about their authenticity. Because the mention of the document is not sufficient and it is not reason for their authenticity. The present article, entitled "Quran and validations of the narration of the virtues of recitation of the Qur'an'' emphasizes on the most important Shiite hadith sources and also the most important commentaries on the Qur’an. In this regard, we glance the background and origins of this science, its evolution, the importance of the books containing this science and the quantity and quality of the traditions of the virtues of recitation in these books. Lastly, the traditions of the virtues of recitation will be examined based on the views of the scholars and commentators on this subject. Then the research tries to answer the question of how much of these hadiths are forged and how much they can be cited