بررسي عوامل مرتبط با وضعيت خودكارآمدي سازگاري درك شده در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

ASSESSING THE RELATED FACTORS TO SELF-EFFICACY PREDICTORS AMONG PATIENTS WITH TYPE 2 DIABETES

مقدمه: خودكارآمدي با بهبود رفتارهاي خودمراقبتي موجب ارتقاء كيفيت زندگي بيماران مي‌گردد. مطالعه‌ي حاضر با هدف تعيين عوامل مرتبط با خودكارآمدي سازگاري درك شده در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو اجرا گرديد. روش‌ها: اين مطالعه‌ي مقطعي، از نوع توصيفي – تحليلي بود كه به‌مدت 9 ماه در سال 1394 انجام شد. 536 نفراز بيماران مبتلا به ديابت نوع دو مراجعه كننده به مراكز بهداشتي- درماني تابعه‌ي دانشگاه علوم پزشكي تهران به‌صورت تصادفي انتخاب و از طريق پرسش‌نامه روايي و پاياي خودكارآمدي سازگاري درك شده، وضعيت خودكارآمدي سازگاري و عوامل مرتبط با آن، در آن‌ها مورد بررسي قرار گرفت. براي آناليز داده‌ها از آزمون‌هاي آماري تي تست، من - ويتني، آناليز واريانس و نرم‌افزار آماري SPSS نسخه‌ي 23 استفاده شد. يافته‌ها: ميان سن (p=0/013)، تحصيلات (p=0/036)، درآمد (p=0/002) و ميزان HbA1c p=0.049) با خودكارآمدي سازگاري درك شده كل رابطه‌ي آماري معنادار وجود داشت. اما متغيرهاي جنس، شغل، مدت زمان ابتلا، وضعيت تأهل و سابقه‌ي خانوادگي و سابقه‌ي بيماري مزمن با هيچ كدام از ابعاد خودكارآمدي سازگاري درك شده ارتباط آماري معني‌داري نداشتند. نتيجه‌گيري: مداخلات مبتني بر نظريه‌هاي سازگاري جهت افزايش خودكارآمدي سازگاري درك شده بيماران ديابتي بيشتر بر روي بيماراني كه داراي شرايط اقتصادي- اجتماعي پايين، سن بالا و با كنترل نامطلوب ديابت پيشنهاد مي‌گردد

Background: Improving self-care behaviors happened by self-efficacy which result in better quality of life. Current study aimed at assessing the perceived coping self-efficacy predictors among patients with type 2 diabetes referees to health centers affiliated to Tehran University of Medical Sciences. Methods: In this cross sectional study which was descriptive and analytical one, perceived coping selfefficacy and its effective factors assessed among 536 type 2 diabetic patients referee to Tehran University of medical Sciences using random sampling based on 11-likert scale questionnaire. This questionnaire included 11 items in demographic variables and 24 items in perceived coping selfefficacy. Collected data analyzed by SPSS version 23 using MANCOVA. Results: Study findings revealed that age (P=0.013), level of education (P<0.036), and HbA1c (P=0.004) had significant relation with total score of perceived coping self-efficacy. But, variables such as gender, occupation, disease duration, marital status, family history and history of chronic disease had no relation with scales of perceived coping self-efficacy. Conclusion: Planning theory based intervention programs to improve coping self-efficacy among diabetic patients in low socioeconomic status population and poor diabetes control is recommended.