انگاره‌شناسي قرآن و نقش آن در تبيين جامعيت قرآن

نوشتار حاضر به نقش انگاره‌هاي زبان‌شناختي قرآن در تكوين رهيافت‌هاي سه‌گانه فراحداكثري، حداقلي و حداكثري جامعيت قرآن پرداخته‌است. در اين پژوهش، روشن مي‌شود كه چگونه انتخاب هر يك از آرائي كه در اين عرصه است، ساختاري متفاوت از موضوع جامعيت قرآن مي‌آفريند. در ارزيابي‌هايي كه ميان انگاره‌هاي مختلف زبان‌شناختي همچون زبان رمزي، عرفي، تركيبي و فطري انجام پذيرفت، سرانجام اين نتيجه به‌ دست آمد كه رهيافت حداكثري با وجود اختلاف نظر در ارائه انگاره‌اي واحد از زبان قرآن، نگرشي واقع‌بينانه و پذيرفتني از زبان قرآن به‌ دست داده‌است. اما آنچه مي‌تواند شكل كامل‌تري از اين انگاره بيافريند، آن است كه بناي جامعيت قرآن جز بر پايه نظريه‌اي كه تلفيقي از زبان فطري و زبان تركيبي باشد، استوار نخواهد آمد. زبان فطري فرازماني بودن جامعيت قرآن را تأمين مي‌نمايد و زبان تركيبي، همگاني بودن آن را محقق مي‌سازد.