اولويّت سنجي‌ انفاق در قرآن و حديث

از شايسته ترين كارها، برآوردن نيازهاي نيازمندان است. اما يكي از بايسته‌هاي پژوهشي، بررسي اولويت‌ها در انفاق است. براي مثال بين افراد فقير خويشاوند و افراد فقيرتر غير خويشاوند اولويت با كدام است؟ آيا ملاك در اولويت انفاق، شدت نياز است يا قرابت و هم‌چنين در ميان نيازمندان جامعه چگونه بايد اولويت‌بندي نمود؟ در اين نوشتار براساس آيات انفاق تبيين مي گردد ملاك در اولويت براي انفاق نخست قرابت است و سپس نياز، مگرآنگاه‌كه حيات فرد غيرخويشاوند، به انفاق وابسته باشد و چنين ضرورتي براي خويشاوند وجود نداشته باشد. اولويت‌ها در انفاق بر پايۀ كليه آيات انفاق به ترتيب عبارتند: از والدين، خويشاوندان، يتيمان، مسكينان، همسايۀ نزديك، همسايۀ دور، همراه و هم‌نشين، درراه مانده، سائلان، بردگان. فقهاء در صورت تعارض بين انفاق به والدين و فرزندان در مواردي كه چيزي كه انفاق مي‌شود فقط براي يك نفر كافي باشد هر دو را دريك درجه قرار داده‌اند و حكم به تخيير و يا قرعه نموده‌اند. درحالي‌كه اولويت بر پايۀ آيات با والدين است. ازجمله آيات بيانگر وجوب انفاق به والدين و رعايت اولويت‌ها در انفاق آيۀ 215 بقره است كه در فقهي مهم شيعه بدان پرداخته نشده  است. روايات نيز مؤيد فهم مذكور از آيات قرآن كريم است و اولويت در انفاق را والدين و خويشاوندان بيان نموده است. در روايات رعايت اولويت‌هاي انفاق در خويشاوندان، موجب اجر بسيار براي انفاق كننده و انفاق درراه خدا با عنوان اجر كمتربيان‌ شده است.