تأثير شناخت تحولات تاريخي زبان عربي ‏بر گستره‌ي پژوهش‌هاي ريشه‌شناسي واژگان قرآن‏

ريشه‌شناسي ارتباطي تنگاتنگ با آگاهي از تحولات تاريخي يك زبان دارد، چراكه بعدازاين تحولات زباني، واژگان دستخوش تغييراتي شده كه فهم صحيح معاني آن‌ها منوط به شناخت اين تحولات خواهد بود. اين نكته كه در همه‌ي زبان‌ها ازجمله  زبان عربي نيز وجود دارد، بر گستره‌ي دامنه‌ي پژوهش ريشه‌شناسي واژگان قرآن كريم اثر خواهد گذاشت. ازاين‌رو مقاله‌ي پيش رو با بهره‌گيري از روش اسنادي كتابخانه‌اي به دنبال بررسي تحولاتي است كه به‌رغم وقوع، در بررسي مفردات قرآني لحاظ نمي‌شود. نتيجه‌ي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه براي ريشه‌شناسي واژگان قرآن بايد به سه دوره تحول زبان عربي‌توجهي ويژه داشت. برخلاف پژوهش‌هاي حوزه‌ي ريشه‌شناسي قرآن كريم كه صرفاً توجه خود را به ريشه‌هاي سامي معطوف ساخته‌اند، در اين پژوهش نشان داده خواهد شد كه براي ريشه‌شناسي واژگان قرآن بايد به سه دوره تحول زبان عربي، يعني تحولات زبان عربي، پيش، در حين و بعد از عصر نزول قرآن توجه داشت چراكه در اين دوره‌ها اتفاقاتي همچون حذف برخي حروف الفبا، گسست زبان عربي بعد از ظهور اسلام و انتقال محوريت فرهنگ از حاضره به باديه و آميختگي زبان‌هاي عربي شمالي و جنوبي در هنگام فتوحات روي‌داده كه ريشه‌شناسي واژگان را تحت تأثير قرار مي‌دهد. توجه به اين اتفاقات، دامنه‌ي تاريخي مورد نياز در يك پژوهش ريشه‌شناسي را گسترده نموده و باعث دستيابي به نتايجي جامع در حوزه‌ي ريشه‌شناسي واژگان قرآن مي‌شود.