جلوه هاي برجسته سازي در نامة 54 نهج البلاغه

Manifestation of Forgrounding in Imam Ali's 45th Letter of Nahjul Balagha

«برجسته‌سازي» به‌عنوان يكي از اصطلاحات مهم مكتب ادبي فرماليستي، به معناي عدول از زبان عادي و خودكار‌ است. بنيان‌گذاران و پيروان اين جنبش بر اين اعتقادند كه زبان معمولي و معيار، زيبايي‌ها و طراوت خود را از دست داده است؛ بنابراين براي ايجاد جذابيّت بايد از زبان معيار و كليشه‌اي فاصله گرفت و سخن را از حالت يكنواختي خارج و آن را برجسته نمود. آنان سخني را برجسته مي‌دانند كه داراي انحراف از هنجارهاي معمولي زبان باشد و اين هنجارشكني را نيز در دو حوزة قاعده‌افزايي و قاعده‌كاهي مي‌بينند كه از طريق بهره‌گيري هنرمندانه و هدفمندانه از آرايه‌هاي لفظي و معنوي حاصل مي‌شود. نامة نصيحت‌گرانة 45 نهج‌البلاغه به‌دليل بهره‌مندي از آرايه‌هاي مختلف ادبي، به‌طور كامل در چهارچوب نظريّة برجسته‌سازي قابل واكاوي ‌است. در اين پژوهش بر آنيم با روش توصيفي- تحليلي به بررسي انواع شگردهاي برجسته‌سازي در نامة مذكور بپردازيم. هدف اين پژوهش كشف شيوه‌هاي مختلف قاعده‌افزايي و قاعده‌كاهي و نيز درك ارتباط بين شگردهاي ادبي با مفاهيم مدّ نظر امام(ع) است. واكاوي اين متن نشان مي‌دهد حضرت(ع) در حوزة قاعده‌افزايي با به‌كارگيري عوامل موسيقي‌سازي همچون گونه‌هاي مختلف تكرار و نيز استفادة به‌جا از جناس و سجع، سخنِ خويش را برجسته ساخته ‌است. در حوزة قاعده‌كاهي نيز با بهره‌گيري از محور جانشيني، بيشتر از قاعده‌كاهي معنايي مانند تشبيه، استعاره و كنايه استفاده كرده است. هدف حضرت(ع) از اين آرايه‌هاي ادبي نيز جلب توجّه و تمركز مخاطب بر كلام و هدايت وي براي درك معناي مدّ نظر مي‌باشد

Forgrounding is one of the important Formalistic terms which means a diversion from the normal and automatic languagage. Formalists believe that the normal lnguage has missed its freshness. Therefore the writer should deviate from normal language to make it attractive and less tedious. They define the forgrounded languageas as a language which turns away from.any normality and regularity.This breaching of language is seen in two realms, consisting of "deviation" and "extra regularity". Formalists conceive extra regularity as any addition to the rules of normal language which is the main point for harmony and rythym. They also define deviation as breaking the rules and regulations of language which leads to composing poetry. Imam Ali's 45th advisory letter contains multiple literary terms that can be surveyed based on forgrounding theory. This thesis using descriptive – analytic method surveys forgrounding techniques in Imam Ali's letter and shows different kinds of forgrounding and extra regularity and focuses on the relation between these literary terms and Imam Ali's concepts. The thesis shows that Imam Ali has forgrounded his ideas using rhythmical pattern like repetition, pun and internal rhyme. He also has used extra regularity in his letter by succesion, similie, metaphor and kenning and aimed to attract the readers to understand his ideas.