تأثير سبك زندگي در سازمان فضايي معماري مسكوني در ايران (نمونه مورد مطالعه: آشپزخانه حد فاصل سال هاي 1304 تا 1357 ﻫ.ش)

The Impact of lifestyle on Spatial Organization of Residential Architecture in Iran (Case study: Kitchen between Years 1304-1357 SH)

اوايل قرن بيستم با ظهور فناوري­ هاي جديد، تغييراتي در معماري مطبخ به عنوان يكي از مهمترين عرصه ­هاي حضور زنان در واحد مسكوني صورت گرفته است. اين تغييرات در ساختار، جانمايي و معماري فضاي مطبخ متناسب با ويژگي­هاي فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي زنان بوده كه در گذر زمان به صورت­هاي مختلف نمود يافته است. هدف اين تحقيق بررسي تأثير سبك زندگي در قالب مؤلفه­ هاي تكنولوژي و نقش جنسيتي زنان به عنوان متغيرهاي مستقل بر ويژگي­هاي معماري و سازماندهي فضايي آشپزخانه به عنوان متغير وابسته است و دورۀ پهلوي متغير كنترل مي­باشد. روش­هاي تحقيق در اين پژوهش، از نوع توصيفي- تحليلي، تاريخي- تفسيري و ميداني است. گردآوري داده­ ها به صورت كتابخانه­اي، اسنادي و مشاهدۀ مستقيم و ميداني بوده است. نتايج تحقيق نشان مي­دهد شاخص ­هاي مربوط به جنسيت در اين دوره باعث تساوي زن و مرد به ويژه در طبقات متوسط و مرفه اجتماع شده است كه به تبعِ آن، فضاهاي اندروني و بيروني به تدريج حذف و آشپزخانه از گوشۀ حياط و زيرزمين به داخل خانه منتقل شده است و به عنوان يك فضاي بينابين (عرصه مشترك) در ارتباط با ساير فضاها قرار گرفته است. ظهور دستاوردهاي معماري مدرن نيز، امكان اين تغيير و تحولات را ميسر كرده است

In early twentieth century with the advent of new technologies, changes in the architecture of kitchen, as one of the most important areas of the presence of women in a residential unit, were made. These changes in the structure, layout and architecture of the kitchen’s space were in line with the cultural, economic and social characteristics of women which have been evolved over time in different ways. The purpose of this study was to investigate the impact of lifestyle in the form of technology components and women’s gender role as independent variables on architectural features and spatial organization of kitchen as a dependent variable, and in this study Pahlavi period is the control variable. Research methods in this research are descriptive-analytical, historical-interpretative and field-oriented methods. The data collection was done by library, documentary, direct and field observation methods. The results of the research show that the gender indices in this period have led to the equality of men and women, especially in the middle classes of the community. As a result, the houses’ interior and exterior spaces are gradually removed and the kitchen has been transported from the courtyard and basement into inside the house and was located as an intermediate space (common area) in relation to other spaces. The advent of modern architectural achievements made it possible the changes to be taken place