بررسي جلوه‌هاي زنانه در رمان عامه‌پسند با تكيه بر فمينيسم (با تأكيد بر آثار برگزيده‌ي فهيمه رحيمي، نسرين ثامني و فتّانه حاج سيّد جوادي)

The Role of Women on Popular Novel on the bases of Feminism in famous works of Fahimeh Rahimi, Narin Sameni and Fattane Haj Sayyedjavadi

در رمان عامه­ پسند ايراني، زنان نقش مؤثري به عنوان نويسنده بر عهده­ دارند و با خلق شخصيّت­ هاي زنانه و شرح زندگي آنان، جلوه­ هاي زندگي زن ايراني را منعكس ­مي­ كنند. نقد زنانه با دو گرايش عمده به تحليل نقش زن با توجه به جلوه­ هاي حضور زنان در اثر و نويسنده­ ي خلّاق آن مي­پردازد. در گرايش نخست با تأكيد بر متن، جايگاه و نقش زنان بررسي ­مي ­شود و خوانش زنانه ­ي متن مهم است. در گرايش دوم خلاقيّت نويسنده ­ي زن و زبان زنانه ارزيابي­ مي­ شود. بررسي جلوه ­هاي زنانه در آثار نويسندگان زن علاوه بر اين­كه ديدگاه خاصّ نويسنده را نشان­ مي­دهد، جايگاه زنان را در جامعه­ ي معاصر منعكس ­مي­كند. اين مقاله به شيوه ­اي تحليلي- توصيفي با انتخاب آثار برجسته­ ي نويسندگان متعدّدي همچون فهيمه رحيمي، نسرين ثامني و فتّانه حاج سيّد جوادي، آن­ها را از ديدگاه جلوه­ هاي زنانه تحليل ­مي ­كند. يافته ­ها نشان­ مي ­دهد كه جلوه ­هاي زنانه، در دو سطح فرم و محتوا نقش زنان را در اين آثار مشخّص ­مي­كند و اين نقش با توجّه به ديدگاه فمينيستي در دو بخش جنسي و جنسيتي طبقه ­بندي­ مي ­شود. پس از تعيين نقش زنان در اين آثار به مقايسه­ ي آن با تفكّرات و انديشه ­هاي فمينيستي مي ­پردازد و تفاوت نقش زنان را در اين آثار مشخّص ­­مي ­كند. نقش و جايگاه زنان در آثار پيش گفته، با تفاوتي عمده نوعي خودآگاهي زنانه را نشان ­مي­دهد كه اغلب بر اطّلاع از جايگاه متعارف زنان و انعكاس آن استوار است و هيچ تمايلي به سمت ديدگاه­هاي افراطي فمينيستي مشاهده­ نمي ­شود.

In the Iranian popular novels, women play effective roles as authors and by creating female characters they can reflect women status. Feminist criticism come in two general kinds, analyzing the role of women through the manifestation of women and creative writers. The first division, or Gynocritics, on the bases of text, women status and roles were studied. The second division, or feministcritique, evaluates creativity and feminine language. This article analyzed the manifestations of women in various authors with outstanding selection of their works such as Fahimeh Rahimi, Narin Sameni and Fattane Haj Sayyedjavadi. After determining the role of woman in these works, the results were compaired with feminist views and the differences in these works were compared. These finding showed that the role of women in the afore mentioned works with the major difference establish the Iranian views which are often based on knowledge and reflection of known place of women. Finally, no tendency to the Extreme view of feminism was observed.