رقابت در بازار محصول، معاملات با اشخاص وابسته و بهاي خدمات حسابرسي

معاملات با اشخاص وابسته ممكن است ناقض فرض متعارف‎بودن معاملات بازار شود و به خدشه‌دار شدن قابل ‌اتكا بودن و بيان ‌صادقانۀ داده‌هاي حسابداري بينجامد و متعاقب آن، ريسك تجاري مشتريان را كه توسط حسابرس ارزيابي شده، افزايش بخشد. بنابراين چنين معاملاتي، احتمالاً موجب افزايش بهاي خدمات حسابرسي خواهد شد. از طرفي، هزينه‌هاي حسابرسي براي شركت‌هايي كه با اشخاص وابسته معامله دارند، كمتر خواهد بود؛ زيرا حسابرسان در بررسي اين‌گونه معاملات نسبت به معاملات با اشخاص ثالث با دشواري كمتري مواجه مي‌شوند. پژوهش حاضر براي فراهم آوردن شواهدي در خصوص تأثير معامله با اشخاص وابسته بر بهاي خدمات حسابرسي انجام گرفته است. افزون بر اين، اثر تعاملي رقابت در بازار محصول بر رابطۀ بين معاملات با اشخاص وابسته و بهاي خدمات حسابرسي بررسي شده است.براي آزمون فرضيه‌هاي پژوهش از داده‌هاي مربوط به 112 شركت پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران براي دورۀ زماني 1394 1386 استفاده شد. تجزيه و تحليل اطلاعات و آزمون فرضيه‎ها با بهره‎مندي از الگوي رگرسيون چندمتغيره و داده‌هاي تركيبي انجام گرفت. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد ميان معاملات با اشخاص وابسته و بهاي خدمات حسابرسي رابطۀ مثبت و معناداري وجود دارد و رقابت در بازار محصول، موجب كاهش اين رابطه نمي‌شود