پژوهشي در تشخّص وجودات در نظام فلسفي صدرالمتألهين

مفهوم تشخّص جزء مفاهيم ثبوتي بوده، از سنخ معقولات ثاني فلسفي است. تشخّص عبارت از ويژگي‌اي است كه مانع قابليّت صدق بر كثيرين شده، موجب شركت‌ناپذيري مي‌باشد. تعيين ملاك تشخّص مورد اختلاف فلاسفه قرار گرفته است: ابن‌سينا و بهمنيار ملاك تشخّص وجودات مادي را عوارض مفارقِ نوع مذكور دانسته و مقوله وضع را داراي تشخّص بالذات مي‌دانند. محقق دواني و سيد سند تشخّص و كلّيت را به نحوه ادارك باز مي‌گردانند. سهروردي با الهام از مبناي اصالت ماهيت، عامل تشخّص را ماهيت محقّق خارجي مي‌داند. صدرالمتألهين ضمن نقد و بررسي ديدگاه‌هاي فلاسفه، ملاك تشخّص را نحوه وجود موجودات مي‌داند و برخي ديدگاه‌ها را به ديدگاه خودش باز مي‌گرداند. اين نوشتار با روش توصيفي تحليلي به بررسي اين مسئله پرداخته، به تبيين دقيق پيوند تشخّص وجودات با مسئله اصالت و تشكيك در وجود در نظام فلسفي صدرالمتألهين مي‌پردازد.