معيار برهان صديقين (بررسي تطبيقي بر برهان ابن‏سينا، ملاصدرا و علامه طباطبايي)

بي‌گمان يكي از امتيازهاي فيلسوفان اسلامي از عصر فارابي تاكنون در برابر ديگر انديشمندان اسلامي در اثبات واجب، برهان صديقين آنان است. اما در اين برهان چه ويژگي‏اي نهفته است و معيار آن چيست كه بر ديگر براهين ممتاز مي‌شود. در واقع سؤال پژوهش اين است كه معيار صديقين چيست كه ملاصدرا، برهان ابن‏سينا را صديقين نمي‌داند؛ در حالي كه ابن‏سينا برهان خود را متصف به صديقين كرده است؟ آيا فارابي كه طراح برهان صديقين است، با ملاصدرا در معيار صديقين هم‏سخن‌اند يا هر يك معيار جداگانه‌اي دارند؟ آيا علامه با همان معيار برهان صديقين را ابداع كرده است؟ در اين تحقيق معلوم مي‌شود فارابي، ابن‏سينا، ملاصدرا و علامه طباطبايي يك معيار براي برهان صديقين معرفي كرده‌اند، اما اينكه آيا برهان‏هايي كه ابن‏سينا و ملاصدرا ارائه داده‌اند، ملاك صديقين را دارد يا خير، به بررسي نياز دارد. در اين تحقيق نشان داده‌ايم برهان ابن‏سينا و سه برهان از ملاصدرا ملاك صديقين را ندارند و برهان ملاصدرا در مفاتيح الغيب و برهان علامه طباطبايي در تعليقات بر اسفار واجد ملاك صديقين‌اند