بررسي ارتباط ساختار و محتوا در فراداستان «ميم عزيز»

Structure and Content Analysis in the Novel “Mim-e-Aziz” as a Metafiction

ژانر فراداستان در ايران به جهت ماهيت آشنازداي آن، مورد اقبال فراوان است. اما حجم وسيعي از متوني كه تحت عنوان فراداستان در ايران منتشر مي شوند، تنها به فرم مي پردازند، و از بازنمايي تجربه هاي پسامدرن تهي اند. رمان به مثابه رسانه بازتاب دهنده جامعه بايد با روح زمانه خود عجين باشد تا معضلات زندگي معاصر و فرهنگ جامعه را هشيارانه بكاود؛ لذا شگردپردازي هاي فراداستاني بايد با دغدغه هاي پسامدرنيسم و مسائل مطرح در جامعه پسامدرن هماهنگ باشد تا قالب و محتوا در تاييد و تقويت يكديگر متني تاثيرگذار خلق كنند. در اين مقاله ابتدا مروري بر فراداستان و مهمترين مولفههاي آن بر مبناي ديدگاه هاي نظريه پردازان فراداستان صورت گرفته است، سپس مولفه هاي فراداستان در رمان «ميم عزيز» بررسي و تحليل شده است. در ادامه، محتواي پسامدرنيستي رمان نيز تشريح شده است. بررسي هاي مقاله نشان مي دهد كه اين رمان به لحاظ درآميختن دو مقوله نقد ادبي و داستان پردازي، ايجاد عدم قطعيت، محتواي وجودشناسانه، برجستگي زباني و همينطور پرداختن به مفهوم خانواده پسامدرنيستي به خوبي توانسته مضمون و محتوا را با ساختار و فرم داستان هماهنگ كند. در «ميم عزيز»، شكلهاي متنوع خانواده به تصوير كشيده شده اند تا مفهوم خانواده هسته اي كه پيشتر در مدرنيسم به عنوان تنها شكل بهنجار خانواده مطرح شده بود، نسبي گرديده و بينظمي و آشفتگي خانواده ها در جامعه معاصر نمايانده شود.

Metafiction is a very popular genre in Iran because of its unfamiliar nature. But a large number of texts published in Iran as Metafiction, just focus on the mefaliction form and don’t represent postmodern experiences. Novel as as a reflective media, has to be integrated with its own Zeitgeist (spirit of the times) to be able to analyze the issues of contemporary life and culture of the society. Therefore, metafictional techniques must match the postmodern concerns and current issues in the postmodern societies so that the form and content confirm and reinforce each other. In this article, Metafiction and its components have been reviewed based on theorists’ views in the field. Then, the metafiction components in “Mim-e-Aziz” have been analyzed and the postmodernist contents of this novel is explained. The results show that this novel could successfully create a coordination between content and form through combining the two categories of literary criticism and fiction, creating uncertainty, ontological content, linguistic prominence, and also paying attention to the concept of postmodern family. Different types of families have been presented in “Mim-e-Aziz” to change the concept of Nuclear Family that has been considered the only normal form of family in modernism so that the existing chaos and irregularity in contemporary society is represented.