عدم مخالفت با كتاب و سنت ضامن صحت شرط و نفوذ آن در پرتو ديدگاه امام خميني(س)

No Opposition to Book and Traditions, Prerequisite for Authenticity of Condition and Its Influence in View of Imam Khomeini

از اهم شروط نفوذ شرط و صحت آن، عدم مخالفت با كتاب و سنت است و اين مهم به نحو موجبه جزئيه، حكم اجماعي و اتفاقي است كه كسي از فقيهان در آن مناقشه‌اي ندارد. مستند اين مطلب، نصوص عامه و خاصه‌اي است كه دلالت بر اعتبار شرطي مي‌كنند كه موافق با كتاب باشد؛ يعني مخالفتي با آن نداشته باشد. مراد از عدم مخالفت با كتاب، شامل سنت هم مي‌شود؛ زيرا منظور از كتاب، مطلق حكم الله است چه در قرآن كريم باشد و چه در لسان سنت بيان‌شده باشد. بنابراين اگر شرطي مخالفت با كتاب نداشت، نافذ و در صورت مخالفت، اين شرط غير نافذ است و در صورت شك در مخالفت و عدم مخالفت، شيخ انصاري قائل به اصل عدم مخالفت مي‌شود؛ ولي بين محققين اختلافي وجود دارد كه در بحث تمسك به عام در شبهات مصداقيه اين مطلب روشن خواهد شد اگرچه بزرگاني چون امام خميني در اين مطلب به شيخ انصاري اشكال كرده و مي‌گويند مجالي براي اصل عدم مخالفت نيست و در محل بحث، مجالي براي پياده كردن اصل نخواهد بود. ثمره اين بحث در فروع متعددي قابل‌رؤيت است ازجمله، اشتراط عدم خروج زوجه از وطنش، اشتراط ارث در عقد متعه، اشتراط ضمان در اجاره.

No objection to the Book of God and the traditions is one major prerequisite for the influence and authenticity of a condition. This is something confirmed in particular by a consensus rule and there is no debate on its authenticity on the part of the jurists. The solid evidence for this claim is the existence of general and particular texts that attest to the influence of a conditional case that is according to the Book of God, i.e. there is no objection to it. By objection to the Book, we also mean objection to the tradition. This is because the Book is the absolute rule of God, whether in the Holy Quran or in the traditions attributed to the Infallible Ones. Therefore, if a condition is not against the book, it shall be deemed influential, otherwise it shall be taken an invalid condition. In case of skepticism on the nature of objection, Sheikh Ansari has recommended interpreting it as a no-objection case. However, there is difference of opinions among the scholars on this point. They say it must be removed by resorting to the general consensus, although some jurists Like Imam Khomeini have found fault with Sheikh Ansari’s view and claim that there is no chance for the principle of no objection, and that, in case of any debate, there will be no chance for enforcement of the principle. This debate has resulted in a bunch of different opinions such as conditioning lack of exit of the spouse from the country, conditioning heritage in temporary marriage, and conditioning liability in rentals.