تحليل نشانه شناختي گفت وگو در فيلمنامه هاي داستاني «روز واقعه»، «عيارنامه» و «طومار شيخ شرزين»

Semiotic Analysis of Conversations in the Screenplays of “Rooz-e Vaghe’eh”, “Ayyarnameh” and “Toomar-e Sheikh Sharzin” Written by Bahram Beyzaie

پس از رواج چاپ فيلمنامه داستاني، پاره گفتار (گفت وگو) به عامل مهمي براي انتقال درون مايه و پيشبرد داستان تبديل شد. اولين نظريه منسجم كه با توجه به نظم نشانه هاي متفاوت درام مقابل گونه هاي ادبي به بررسي عنصر پاره گفتار (گفت وگو) در آن مي پردازد، نظريه معني شناسي كاربردي يا همان رويكرد گردآوري شده سطح اول نقش گراي گفتماني «كر الام» است. كنش گفتاري، واحدي از معني شناسي كاربردي است و بخشي از بررسي هاي پاره گفتار فيلمنامه داستاني را تشكيل مي دهد. مقاله حاضر قصد دارد با مطالعه كنش هاي گفتاري در سه فيلمنامه داستاني «روز واقعه»، «عيارنامه» و «طومار شيخ شرزين»، پاسخي براي سوال اصلي خود مبني بر چگونگي عملكرد آن در نشانه شناسي گفت-وگونويسي حماسي بيابد. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه نوع يكساني از بيان پنج كنش زباني «سرل» به صورت كليتي تكرارشونده در گفت وگوهاي اين سه اثر وجود دارد. در هر سه اثر، عامل پيش برنده داستاني، دو كنش اعلامي و تعهدي است. نشانه كنش اعلامي در اين سه اثر، تمهيد زباني ويژه براي آفرينش معنا و سبك حماسي در فيلمنامه هاي داستاني است. سه شخصيت اصلي با كنش اعلامي و زمينه سازي همراهي شنوندگان و مخاطبان با خودشان درصدد تغيير جهان خارج و حماسه آفريني هستند. شخصيت عبدالله (شبلي) در فيلمنامه «روز واقعه»، اعلامي را درباره امام حسين(ع) بيان مي كند. شخصيت سها و عيدي (شاگرد شيخ شرزين) در دو فيلمنامه ديگر همراه با شخصيت پهلوان و شيخ شرزين سوگند ياد مي كنند. در اين سه فيلمنامه كنش هاي اظهاري، حكمي و بياني به تمامي، واكنش به كنش اعلامي هستند.

With prevalence of screenplay publication, the conversation’s role in developing the plot of the story and transferring its theme has come to much attention. Keir Elam's functional approach towards discourse, which she calls the theory of applied semantics, is the first coherent theory that explores the elements of conversation (utterance) according to the different systems of signs in drama, in contrast to the other literary genres. Speech act is a unit of applied semantics and forms a part of the conversation analysis of screenplays. The present study intends to find an answer to its main question regarding the role of speech acts in the semiotics of epic conversation writing through analyzing the speech acts in three screenplays "Rooz-e-Vaqe'eh", "Ayyarnameh" and "Toomar-e Sheikh Sharzin". The results show that the five speech acts introduced by Searle are repeated in the same way in the conversations throughout these screenplays. In all three works, commisive and declarative acts are used to develop the story. Declarative act in these screenplays is represented in a special linguistic arrangement to create meaning and the epic style of screenplays. The three main characters aim at changing the outside world; they create epic through using declarative act and making the audience accompany them. The character of Abdullah (Shibli) in "Rooz-e-Vaqe’eh" declares something about Imam Hussein. In two other screenplays, the characters of Soha and Eidi (Sheikh Sharzin’s disciple) along with the characters of Pahlavan and Sheikh Sharzin take an oath. In these three screenplays, all assertive, verdictive, and locutionary speech acts are used in reaction to a declarative act.