بازنمايي تنازع سرزمين مادري و سرزمين ديگري در ادبيات داستاني مهاجرت

Representing the Struggles of Motherland and Other-land in Persian Fictions about Immigration

پديد آمدن تنازعات فرهنگي و هويتي يكي از پيامدهاي مهاجرت است. تفاوت هاي فرهنگي ميان دو سرزمين، سبب بروز جدال هاي فرهنگي مي شود. در مهاجرت ها، رابطه فرهنگي و هويتي فرزندان و پدر و مادر، شكل هاي گوناگون دارد و جامعه شناسان نيز نظريه هايي را درباره وضعيت فرهنگ پذيري و گسست فرهنگي مهاجران در جامعه ميزبان بيان كرده اند. ادبيات داستاني، زمينه طرحِ اَشكال و پيامدهاي متنوع تنازعات فرهنگيِ مهاجرت است. اين مقاله بر پايه نظريه هاي جامعه شناختي درباره مفاهيمي نظير ادغام، انطباق، همانندي و جدايي، سه داستان «مرغ عشق»، «بزرگراه» و «چه كسي باور مي كند رستم» را بررسي كرده است. در داستان مرغ عشق، چالش و جدالِ ميان دو نسل به مقاومت و رويارويي بي سرانجام نسل اول و نسل دوم ميانجامد و فرهنگ پذيري آنها را با مشكل مواجه مي كند. در داستان «بزرگراه»، مهاجر از فرهنگ و هويت سرزمين مادري جدا شده، سعي مي كند با گزينش راهبرد همانندي و ادغام به جامعه ميزبان بپيوندد؛ اما گذشته او را رها نمي كند؛ او در وضعيتي آستانه اي و چالش بين دو فرهنگ قرار مي گيرد و بايد به پاسخ اين پرسش ها برسد كه «آيا ارزش دارد فرهنگ نياكان را حفظ كرد؟» و «آيا حفظ روابط با ديگر گروه ها ارزشمند است؟». در رمان چه كسي باور مي كند رستم، فرزند خانواده با انتخاب الگوي همانند شدن از رفتار و كردار مادر تبعيت نمي كند و رفتار خود را بر اساس ارزش ها و هنجارهاي سرزمين ميزبان شكل مي دهد. مادر كه علاقه مند به فرهنگ سرزمين مادري و بي توجه به فرهنگ ميزبان است، از كنش متقابل با سرزمين ميزبان يا فرهنگ ديگري پرهيز مي كند و با انتخاب راهبرد جدايي، به جدال ميان خود و فرزند دامن مي زند.

Cultural clash and identity conflicts are amongst the main effects of immigration. Cultural differences between the two countries cause cultural conflicts. Immigration may cause cultural and identity differences between parents and children. Sociologists have discussed their theories about the status of acculturation and the cultural gap of immigrants in the host society. Fiction provides a ground for representing the forms and consequences of various cultural conflicts of immigration. This paper, based on sociological theories on such concepts as integration, adaptation, assimilation, and separation, investigates the three stories of "Morgh-e Eshgh", "Bozorgrah" and "Che Kasi Bavar Mikonad, Rostam". In "Morgh-e Eshgh", the struggle between two generations leads to the endless resistance and confrontation between the first and second generation of immigrants which causes difficulties in their acculturation process. In "Bozorgrah", the immigrant who has been separated from the culture and identity of the motherland tries to join the host community by choosing assimilation and integration strategies; but the past doesn't leave him alone. He gets into a precarious and challenging situation regarding the two cultures where he must answer these questions: “does it worth to preserve the culture of the ancestors?" an‎d “does it worth to maintain the relationships with other groups of immigrants?”. In the novel, "Che Kasi Bavar Mikonad Rostam", by choosing the assimilation strategy, the child does not follow her mother's behavior and shapes her behavior based on the values and norms of the host culture. The mother who is interested in the culture of the homeland without paying attention to the host society avoids interacting with the other-land or the other culture, and by choosing a separation strategy, raises the conflict between herself and her daughter.