بررسي تاب‌آوري منطقه‌اي با استفاده از تحليل فضايي و مدل تركيبي WASPAS ( مطالعۀ موردي: شهرستان‌هاي استان خوزستان)

افزايش مخاطرات طبيعي و انساني به‌ويژه در كشورهاي درحال‌توسعه سبب توجه بيشتر به مفاهيمي مانند آسيب‌پذيري و تاب‌آوري شده است. بررسي آسيب‌پذيري و تاب‌آوري شهرها و مناطق، ميزان آمادگي و توان شهرها و مناطق را در كاهش تأثيرات بلايا نشان مي‌دهد. اگر وضعيت شهر و منطقه‌ از نظر تاب‌آوري خوب باشد، زيرساخت‌ها و شرايط اقتصادي و اجتماعي ساكنان توان بازيابي و برگشت سريع‌تر به حالت تعادل را دارند و خدمات‌رساني و امدادرساني به نحو مناسبي صورت مي‌گيرد. در اين پژوهش، تاب‌آوري در مقياس منطقه‌اي با هدف ارزيابي ابعاد تاب‌آوري منطقه‌اي در شهرستان‌هاي استان خوزستان بررسي شده است. روش تحقيق از نظر هدف، كاربردي و از نظر نوع، توصيفي-تحليلي است. داده‌هاي تحقيق از سازمان برنامه‌وبودجۀ استان خوزستان تهيه‌ شده است. داده‌ها به ابعاد اقتصادي، اجتماعي، زيرساختي‌–خدماتي، بهداشتي‌درماني و محيطي و 26 شاخص تقسيم مي‌شوند. براي تحليل داده‌ها از تكنيك آنتروپي شانون به‌منظور وزن‌دهي شاخص‌ها و از تكنيك WASPAS براي رتبه‌بندي شهرستان‌ها استفاده شد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه شهرستان اهواز، دزفول، خرمشهر، شادگان، شوش، دشت آزادگان، شوشتر، آبادان، ايذه، رامهرمز، انديمشك، بهبهان، باغ‌ملك، ماهشهر، رامشير، اميديه، كارون، حميديه، مسجدسليمان، باوي، گتوند، لالي، هنديجان، انديكا، هفتكل، هويزه و آغاجاري به ترتيب در رتبه‌هاي 1تا27 قرار گرفته‌اند. بدون شك با توجه به موقعيت خاص استان، هم از منظر تنوع قومي و هم ظرفيت‌هاي منابع طبيعي در كنار مرزي‌بودن، بي‌توجهي به موضوع تاب‌آوري مي‌تواند كل سيستم حكومتي يا به بيان ديگر ملي را دچار بحران كند. پرواضح است تصوير ارائه‌شده از سيماي تاب‌آوري استان خوزستان در اين مقاله حاكي از گسست فضايي برخورداري نيز هست.