ارزيابي شبكه‌هاي بوم‌شناختي سيماي سرزمين شهري (مطالعۀ موردي: كلان‌شهر كرج)

تكه‌تكه‌شدن سيماي سرزمين، مهم‌ترين چالش توسعۀ شهري است كه مانع گسترش جريان مواد و انرژي در منطقه مي‌شود. اين تغييرات، ويژگي‌هاي بوم‌شناختي را تحت تأثير قرار مي‌دهد؛ در نتيجه، شبكه‌هاي بوم‌شناختي به‌عنوان ابزارهايي براي برنامه‌ريزي حفاظت بررسي مي‌شود. در اين راستا، به‌منظور ارزيابي شبكه‌هاي بوم‌شناختي سيماي سرزمين كلان‌شهر كرج از تصاوير ماهواره‌اي در سال‌هاي 1385، 1390 و 1396 استفاده شد. طبقه‌بندي و تهيۀ نقشۀ كاربري اراضي بر‌اساس پوشش سرزمين و با الگوريتم ماشين بردار پشتيبان صورت گرفت. همچنين به‌منظور ارزيابي وضع موجود و روند تغييرِ ويژگي‌هاي ناهمگني، پيوستگي و شبكۀ ارتباطي انزوايي در سال‌هاي گذشته از متريك‌هاي سيماي سرزمين استفاده شد. نتايج نشان داد روند تغيير معيارهاي بررسي در منطقۀ مطالعاتي مطلوب نيست. روند نامناسب تغيير معيارهاي ناهمگني فضايي سيماي سرزمين، پيوستگي لكه‌هاي هم‌نوع در سراسر سيماي سرزمين و بهينگي ارتباطي باعث كاهش عملكرد بوم‌شناختي و به‌دنبال آن، كاهش پايداري شبكه‌هاي بوم‌شناختي مي‌شود. همچنين با توجه به روند كاهشي متريك‌ها در لكه‌هاي سبز به‌ويژه سبز انسان‌ساخت و روند افزايشي متريك‌ها در لكه‌هاي ساخت‌وساز و لكه‌هاي باز، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه عملكرد بوم‌شناختي سيماي سرزمين و ويژگي‌هاي شبكۀ بوم‌شناختي سيماي سرزمين سير نزولي را دنبال مي‌كند.