بازتعريف نقش شهرهاي كوچك و مياني در فرايند توسعۀ منطقه‌اي؛ معرفي يك روش كاربردي آمايش مبنا (مطالعۀ موردي: ‌استان كردستان)

پژوهش‌هاي كمّي (‌و بعضاً كيفي) بسياري در رابطه با نقش شهرهاي كوچك و مياني در توسعۀ منطقه‌اي انجام گرفته است. مقالۀ حاضر نيز در اين راستا انجام شده است؛ اما با اندكي تغيير و ساختارشكني در شيوۀ برخورد با موضوع و تحليل مسئله كه آن‌هم تحليل چند‌جانبۀ داده‌ها به كمك سيستم استنباط فازي است. هدف پژوهش با توجه به عنوان، كاربردي توسعه‌اي است و ماهيت رويكردي توصيفي‌ تحليلي دارد. به‌صورت كلي، روش كاربردي و روز‌افزون FIS داراي مراحل چهارگانۀ پايگاه ‌دانش و فازي‌ساز، پايگاه قواعد، موتور و ديفازي‌‌ساز است كه با فرايند پژوهش موازي است. در نگاه اجمالي (پايگاه دانش) شاخص‌هاي توسعۀ منطقه‌اي (10 شاخص) و متغيرها (بيش از 60 متغير) در ۴ ركن توسعۀ منطقه‌اي (توسعۀ اقتصادي، كالبدي، زيربنايي و انساني) براي شهرهاي كوچك و مياني استان كردستان (9 شهر اصلي شامل مراكز شهرستان به استثناي سروآباد) طي ۲ بازه زماني 1395 و 1385 گزينش و نگاشته شدند. سپس آناليز فرايندي بر روي داده‌ها به تفصيل صورت گرفت. برآيند و گزارش نهايي اين مقاله اين است كه اگرچه نوساناتي در توسعۀ درون‌منطقه‌اي استان مشاهده شده، تغييرات توسعۀ منطقه‌اي با تكيه بر نماگرهاي اقتصادي، با تغييرات سلسه‌مراتب شهري (نماگرهاي جمعيتي) همسو بوده است. بدين صورت كه دورنماي تعادل در سيستم شهري استان با كاهش برتري و تمركز جمعيتي سنندج داراي بازتاب‌هاي ساختاري و توسعه‌اي در شهرهاي كوچك و مياني و افزايش نقش اين‌دست شهرها در پس‌كرانۀ خود بوده‌ و‌ از مجموع توسعۀ شهري منطقه‌اي استان، شهرهاي كوچك و مياني پيشتازند.