فناوري‌ هراسي و راهكارهاي مقابله با آن

در دنياي كنوني، استفاده از فناوري پيشرفته و به‌روز، امري اجتناب‌ناپذير است؛ به‌ويژه با حركت كشور به سمت اقتصاد دانش‌بنيان و مبتني بر نوآوري. فناوري در ابعاد مختلف زندگي انسان ظهور و بروز يافته است و آثار اجتماعي و اقتصادي فراواني به همراه دارد. اما، روبه‌رويي با فناوري‌هاي نوين، در كنار جذابيت‌هاي خاص خود، هميشه با ترس و هراس همراه بوده است. ترسِ از دست‌دادن موقعيت شغلي، ترس از تغيير در رفتار افراد، ترس از ناتواني در كار با فناوري و ترس از آثار ناخواسته و ناشناختۀ فناوري بر زندگي فردي و اجتماعي هميشه همراه با ظهور فناوري‌هاي نوين مطرح شده است. واژۀ «فناوري‌هراسي» اولين بار در سال 1947 براي توصيف اين هراس ابداع شده است. فناوري‌هراسي، با ايجاد مقاومت در ميان پذيرندگان فناوري، پذيرش و همه‌گير‌شدن فناوري را با تأخير مواجه مي‌كند. در ايران نيز از ديرباز تاكنون فناوري‌هراسي به اشكال مختلف و با ظهور فناوري‌هاي مختلف خود را نشان داده است. از ورود خودروها و جايگزيني آن‌ها با درشكه‌ها گرفته تا دستگاه پخش ويدئو، تلفن‌همراه، فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات، فناوري‌هاي زيستي و كسب‌وكارهاي توسعه‌يافته بر مبناي فناوري‌هاي موبايل. بنابراين، آشنايي با اين مفهوم و راهكارهاي مواجهه با آن، براي گام برداشتن در مسير توسعۀ فناوري و حركت به سمت اقتصاد دانش‌بنيان ضروري به نظر مي‌رسد. اين مقاله با روش مطالعات كتابخانه‌اي تدوين شده است و در آن پس از مرور تاريخچه، تعاريف و دلايل فناوري‌هراسي، نمونه‌هاي آن در ايران بيان مي‌شود و در پايان راهكارهايي براي مقابله با فناوري‌هراسي ارائه مي‌شود.