يك مدل توليد و انتقال فناوري مبتني بر مالكيت معنوي در كشورهاي در حال توسعه

توانمندسازي هر كشور در حوزه‌هاي علمي و فناوري نيازمند توجه به دانش بومي و استفاده از تجربيات كشورهاي توسعه‌يافته در اين حوزه است. لذا بايد توليد و انتقال فناوري در كنار يكديگر مورد توجه قرار گيرند تا ضمن جلوگيري از به هدر رفتن زمان و انرژي، زمينه‌هاي بومي‌سازي علمي نيز فراهم گردد. اين مهم زماني حاصل مي‌شود كه مالكيت معنوي در انتقال فناوري، به مثابه يك نيروي حمايتي از صاحب فناوري نيز مورد توجه قرار گيرد. به دليل اين اهميت، در اين مقاله با ارائه مدلي بومي، مسيري در توليد فناوري داخلي در كنار انتقال فناوري كه مورد مشورت نخبگان قرار گرفته است را ترسيم مي‌كنيم. به منظور دست‌يابي به اين مدل، ابتدا به روش دلفي، مدل اوليه به‌ وسيله جمعي از متخصصين و خبرگان مورد بررسي قرار گرفت. سپس مدل نهايي، جهت سنجش فاكتورهاي تأثيرگذار بر مدل به روش ميداني و با ابزار پرسشنامه تحليل گرديد. مدل حاصل، فرايند توليد و انتقال فناوري از مرحله قانون‌گذاري تا عرضه محصول حاصل از فناوري را تبيين مي‌كند. نتايج نشان مي‌دهد گسترش زيرساخت‌ها و تخصيص بودجه، ايجاد كارگروه‌هاي مجزا براي شاخه‌هاي مختلف توليد اثر، ارائه تفسير‌هاي بروز از مباني اسلامي در ارتباط با مالكيت معنوي، اولويت‌دهي به پژوهش‌هاي كاربردي، ايجاد و حمايت از پارك‌هاي علم و فناوري، ايجاد ساختار اطلاعاتي استفاده از دانش جديد و جذب نوآوري و قابليت انطباق، جهاني‌سازي و ورود به رقابت‌هاي جهاني، دفاع از حقوق مالك در مجامع داخلي و بين‌المللي و معرفي اولويت‌هاي سرما‌يه‌گذاري از بيشترين اهميت در مدل برخوردارند.