ردي بر آراء مستشرقان درباره منشاء بشري قرآن

A Rejection of Orientalists’ Ideas about the Qur’an’s Human Source

پرسش از منشاء قرآن همواره از سوي مخالفان و موافقان دين اسلام مطرح بوده است. از قرن نوزدهم، اين پرسش محور مطالعات بسياري از مستشرقان قرار گرفت و ديدگاه هاي گوناگوني در اين باره ارائه شد. در اين مقاله، ابتدا اهم ديدگاه هاي انديشمندان اسلامي درباره منشاءء قرآن بيان شده است و آنگاه مهم ترين ديدگاه هاي قرآن پژوهان غربي در اين باره به روش كتابخانه اي استقراء گرديد كه بر اساس آن، مشخص شد كه اهم نظرات درباره منشاءء قرآن از ديدگاه مستشرقان عبارت است از: صرع و بيماري، تجلي نَفسي، نبوغ ذاتي، فرهنگ و عقائد عرب جاهلي، آيين حنفاء، شعراء، كُتُب مقدس ساير اديان، الهي و غير وحياني و نيز الهي و وحياني. در مقاله حاضر از ميان اين نظرات، شش ديدگاه كه با صراحت بيشتري به بشري بودن منشاءء قرآن اشاره داشتند، با توجه به ديدگاه هاي متقن انديشمندان اسلامي نقد شده است. روش نقد به اين صورت است كه ابتدا ادله عام الهي بودن منشاءء قرآن در دو قالب ادله درون ديني و ادله برون ديني مطرح شده و از اين رهگذر، ديدگاه هايي كه منشاء قرآن را بشري مي دانند، رد مي شود و آنگاه نقد خاصِ هر يك از ديدگاه ها بيان مي گردد و به اين ترتيب، اهمِ ديدگاه مستشرقان پيرامون منشاء قرآن بررسي و نقد مي شود.

The question about the source of the Qur'an has been dealt with by both proponents and opponents of Islam since old times. In the 19th century, it turned into an important issue for many orientalists, who then proposed a number of different ideas to settle it. This paper first reviews major ideas of Islamic scholars about the source of the Qur'an. It then employs a library method to deduct major ideas of Western orientalist who studied the Qur'an and finds these ideas to be as follows: epilepsy and disease, mental visions, natural genius, culture and beliefs of pre-Islamic Arabs, the Hanif cult, poets and poetry, books of other religions – both divine and non-revealed books and divine and revealed books. This paper uses forthright views of Islamic scholars on the issue to criticize six Western ideas which firmly insist on a human source of the Qur'an. The method used for criticism involves two parts. First, general arguments for the Divine source of the Qur'an are presented in two categories of intra-religion and extra-religion arguments, and ideas which claim a non-divine source for the Qur'an are rejected thereby. Second, a specific criticism of each of the six ideas is made.