معناشناسي درزماني واژگان قرآن در تفسير الميزان

Semantics of Quran’s Words in Tafsir al-Mizan

انتقال كلام هدفمند خداوند با علوم و فنون متفاوتي در قرآن نمود مي يابد. يكي از فنون برجسته ادبي، «معناشناسي واژگاني» است. از آنجا كه واژگان قرآني نقش اصلي را در آيه دارند و معنا را گسترش مي دهند، بررسي اين اسلوب ضرورت مي يابد. مقاله حاضر با هدف بررسي معناشناسي درزماني واژگان قرآن در تفسير الميزان و به روش توصيفي ـ تحليلي با رويكرد قرآني، تغييرات پديد آمده در واژگان قرآن را بررسي و در انتها بدين نتيجه دست مي يابد كه تغييراتي در معناي واژگان قبل از نزول و بعد از نزول حاصل شده است، به گونه اي كه بعضي واژگان قرآن، قبل از نزول معناي متفاوتي داشتند، اما در زمان نزول، هر يك دچار غرابت، قبض مفهومي، بسط مفهومي و... شده اند. همچنين تغييرهاي معنايي بعد از نزول در واژگان به وجود آمده است؛ از جمله، كاربرد برخي مفردات قرآن با كاربرد آن نزد متشرعه متفاوت است. بررسي متن الميزان نشان مي دهد كه علامه در بررسي لغوي كلمات، عمدتاً به مفردات راغب و تفسير مجمع البيان و كشاف اعتماد كرده است. همچنين او به گونه اي ضابطه مند، بر اساس مباني و قواعد ويژه اي به بيان معاني مفردات قرآن پرداخته است.

Transmission of God’s purposeful discourse is done through different sciences and methods. One of literary methods to understand God’s discourse is semantics. Therefore, as Quranic words played key roles in expansion of its meaning, the examination of this method deems necessary. This paper aims to investigate the meaning of the words of the Quran in Tafsir al-Mizan, and applies a descriptive-analytical research method with a Quranic approach to investigate the existing differences in Quran’s words and finally concludes that changes have been made in some Quranic words before and after the descent in a way that some Quranic words had almost the same meanings before the descent; however, they undergone some changes during the descent such similarity in meanings, expansion, integration, and so on. Also, some changes were made in some Quranic words after the descent. The study shows that Allameh Tabataba’i’s book was written based on the principles and rules of some other works such as Tafsir Majma al-Bian and Koshaf.