بسترهاي تحول رويكرد سياسي روحانيت شيعه و تاسيس نظام سياسي

Grounds for the Transformation of Shiite Clerics' Political Approach and Establishment of a Political System

مقاله حاضر به بررسي مهم ترين تحولات نهضت روحانيت ايران در طول دوره پهلوي مي پردازد. پرسش مهمي كه در اينجا مطرح مي شود، اين است كه نهضت روحانيت ايران در اواخر دوره پهلوي به رهبري امام خميني چگونه متحول شده؟ ديگري اينكه تحول در رويكرد سياسي چه تاثيري در آينده نهضت داشته است؟ يافته هاي پژوهش نشان مي دهد سير تحولي نهضت روحانيت از سياست گريزي يا عدم دخالت در سياست با رهبري امام خميني+ و با طرح دكترين ولايت فقيه به ضرورت دخالت در مسائل سياسي تحول و تغيير يافته است. اين تحول در نهايت موجب تاسيس و شكل گيري نظام جمهوري اسلامي ايران و تداوم آن شده است.

The current article studies the most important developments in Iranian clerical movement during Pahlavid era. An important question that is raised here is that how has Iranian clerical movement transformed at the final stages of Pahlavid dynasty under Imam Khomeini's leadership? Another question is that what were the impacts exerted by the change in political approach on the future of this movement? Findings of the article indicate that clerical movement had transformed from anti-politics or non-participation approach to necessity of engagement in political issues by Imam Khomeini's leadership and his doctrine of welayat-e faqih. This change finally led to formation, establishment and sustainment of Islamic republic of Iran.