قوم باستان‌شناختي راه‌كارهاي شكار حوزه رود گنگير ايوان، در غرب زاگرس مركزي

The Ethno-archaeology of Hunting Strategies in Gangir river basin, Aivan, West Central Zagros

شكار حيوانات مختلف يكي از نخستين استراتژي‌هايي بود كه بشر براي تأمين غذاي خود از آن بهره برد و توانست بقاي خود را از راه شكار در دسته‌هاي كوچك تأمين كند و چنان در اين راه مهارت پيدا كرد كه توانست حيوانات بزرگ را نيز شكار كند. شكار مستلزم مهارت‌هاي متعددي مانند ردگيري، تعقيب و كشتن شكار است. به‌ همين دليل بخش مهمي از مطالعات انسان‌شناختي و قوم باستان‌شناختي را به خود اختصاص داده است. از سويي شكار به‌ دليل ماهيت آن يك شيوه معيشتي وابسته به منابع طبيعي بود و بشر بر آن كنترلي نداشت. اين عامل بر جمعيت گروهاي انساني تأثير مستقيم داشت. پس از تحولات فن‌آوري و اهلي‌سازي كه خود متأثر از شكار بود، شكار اهميت خود را از دست داد. علي‌رغم اين‌كه تمام جنبه‌هاي شكار تخصصي شده بود، ولي پس از آن نتوانست به‌عنوان يك شيوه معيشت مستقل ادامه يابد. مطالعه روش‌هاي مختلف شكار در ميان ايل كلهر در شهرستان ايوان و اين‌كه چه حيواناتي براي چه مقاصدي شكار مي‌شدند و چه راه‌كارهايي در منطقه براي حفظ و بقاي منابع طبيعي به‌ كار گرفته شده است، همچنين وسايل و ابزارآلات شكار كه مردمان اين منطقه امروزه و تا چند دهه پيش به‌كار مي‌گرفتند، اطلاعات ارزنده‌اي از سيستم شكار از دوران پارينه سنگي تا همين اواخر را در اختيار ما قرار مي‌دهد.

Hunting different animals was one of the first strategies that human beings adopted to obtain food. This way they could secure their lives through hunting in small groups. Little by little they became so skilled that they could hunt huge animals, too. Hunting involves such skills as tracing, following, and killing the prey. Therefore, it has devoted an important part of anthropological and ethno-archaeological research to itself. On the other hand, due to its nature as a means of living, hunting depended on natural resources on which the human had no control. This factor had a direct influence on the population of human groups. Following the developments in technologies and domestication of wild animals, which were affected by hunting, hunting lost its importance to a great extent. Even though all the aspects of hunting had been specialized, it could no longer continue as an independent means of living. Studying various methods of hunting within Kalhor Tribe in Aivan township, the kinds of animals hunted and the purposes for which they were hunted, the strategies in the region to protect and sustain natural resources, and also the tools and devices people of this region used for hunting, nowadays and some decades ago, provide us with valuable information on the system of hunting from Paleolithic era to recent times.