عنوان مقاله :
تحليل مشاركت مالي خانوارهاي ايراني در نظام سلامت از طريق تجزيه ضريب تمركز توزيع مخارج درماني
عنوان به زبان ديگر :
Analysis of Iranian household financial participation in the health system: Decomposition of the concentration index approach
پديد آورندگان :
فضائلي، امير عباس سازمان تامين اجتماعي كشور - معاونت امور درمان - گروه اقتصاد درمان، تهران , فضائلي، علي اكبر دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشت - گروه مديريت و اقتصاد بهداشت ، همدان , حميدي، يدالله دانشگاه علوم پزشكي همدان- دانشكده بهداشت - گروه مديريت و اقتصاد بهداشت، همدان , معيني، بابك دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشت - گروه بهداشت عمومي، همدان , ولي نژاد، علي دانشگاه علوم پزشكي سمنان - دانشكده پيراپزشكي - گروه فناوري اطلاعات، سمنان
كليدواژه :
شاخص تمركز , پرداخت هاي مستقيم از جيب , مشاركت مالي عادلانه
چكيده فارسي :
هدف: وضعيت مشاركت مالي افراد در تامين مالي سلامت يكي از موضوعات چالش برانگيز در ارزيابي عمل‌كرد نظام‌هاي سلامت جهان مي‌باشد. اين موضوع از ابعاد تبعاتي كه بر مخارج خانوارها مي‌گذارد و هم‌چنين تغييراتي كه در توزيع درآمد جامعه ايجاد مي‌كند مي‌تواند مورد بررسي و تحليل قرار گيرد. طرح مباحث مربوط به تامين مالي نظام سلامت و تبعات آن بر خانوارهاي ايراني در برنامه‌هاي توسعه پنج ساله كشور نقطه عطفي در جلب توجه محققين و سياست‌گذاران به اين حوزه محسوب مي‌شود. اين مقاله مشاركت مالي افراد در تامين مالي نظام سلامت در ايران را در سال 1394 بررسي نموده است.
مواد و روش‌ها: با استفاده از اطلاعات هزينه- درآمد مربوط به 38252 خانوار ايراني كه در قالب طرح نمونه‌گيري توسط مركز آمار ايران در سال 1394 جمع‌آوري شده‌اند، شاخص‌هاي مربوط به توزيع هزينه‌هاي درماني خانوارها بر اساس رويكرد درآمدي در سطح كل كشور محاسبه و سپس، ضمن شناسايي عوامل موثر بر ضريب تمركز مخارج درماني، ميزان اثرگذاري آن‌ها اندازه گرفته شده است.
يافته‌ها: شاخص تمركز مخارج درماني خانوار در ايران معادل 3318/0 بوده است، كه مبين تصاعدي بودن وضعيت مشاركت خانوارها در تامين مالي نظام سلامت است. هم‌چنين در بررسي وضعيت توزيع مخارج زيرگروه‌هاي خدمات درماني، مخارج دندان‌پزشكي با شاخص تمركزي معادل 496/0 بيش‌ترين نابرابري در توزيع مخارج درماني را دارا مي‌باشد. در بين عوامل بررسي شده، پرداخت بابت خدمات بستري، دارو و خدمات دندان‌پزشكي، بيش‌ترين سهم را در افزايش ضريب تمركز مخارج درماني داشته‌اند.
نتيجه‌گيري: مهم‌ترين عاملي كه نقشي تعديل‌كننده و كاهشي در ضريب تمركز مخارج درماني دارد، مخارج بيمه درماني است. نتايج پژوهش بر اين نكته تاكيد مي‌كند كه بيمه‌هاي درماني، مي‌توانند نقشي موثر را در كاهش نابرابري توزيع هزينه‌هاي درماني ايفا كنند.
چكيده لاتين :
Introduction: The status of financial participation of individuals in health financing is one of the challenging issues in assessing the performance of health systems in the world. The concern about the financing of the health system and its consequences on Iranian households from about a decade ago is a turning point in attracting the attention of researchers and policymakers to this area. This study has been calculated financial contribution of people in Iran health system in 2015.
Materials and Methods: Using cost-income information of 38252 Iranian households collected by the Statistical Center of Iran in 2015, the distribution of health expenditures of households based on the income approach is calculated and factors influencing the concentration index are measured.
Results: The results showed that the concentration index of health care expenditures in Iran was 0.3318. This is indicative of the progressive status of household participation in financing the health system. Also, dental expenditures with the index of 0.496 have the highest inequality in the distribution of health care expenditures. Payment for hospital services and dental care services had the highest share in increasing the coefficient index.
Conclusion: Having insurance coverage as one of the most important policy tools to achieve the desired model of household financial participation has a significant effect on the distribution of financial participation of households and the most important factor in reducing the coefficient of concentration index.
