نگاهي انتقادي به كتاب مباني و اصول پژوهش در زبان و ادبيات فارسي

Critical analysis on ‘research principles in the Persian language and literature’

يكي از آثاري كه با هدف آموزشِ پژوهش در رشتة زبان و ادبيات فارسي منتشر شد مباني و اصول پژوهش در زبان و ادبيات فارسي اثر قدرت‌الله طاهري است. بررسي جايگاه كتاب درميان مجموعه‌آثار مشابه نشان مي‌دهد كه مؤلف با نگاه انتقادي ـ فلسفي، سعي مي‌كند به مبادي و مباني‌اي فراتر از زبان و ادبيات فارسي توجه كند. در اين مقاله، نويسنده سعي مي‌كند دركنار بيان اعتبار و ارزش اثر، مهم‌ترين كاستي‌هاي آن را با ارائة پيش‌نهادهاي لازم تبيين كند. مهم‌ترين اين نكات در حوزة ساختار و روش، عدم دقت در نقل‌قول‌ها و تكيه بر حافظه، ذكرنشدن برخي از منابع در پايان كتاب، شتاب‌زدگي در فهرست اعلام، درازنويسي، فقدان تناسب برخي از عنوان‌هاي فصول با مطالب ذيل و نقل شواهد غيرضرور، عدم روشن‌بودگي حد و مرز حضور مؤلف و نقل‌قول‌ها، و ... است. در گسترة نقد محتوايي نيز مي‌توان به رعايت‌نكردن بلاغت مخاطب، فقدان رعايت برخي از نكاتي كه مؤلف درصدد آموزش آن است، و ازهمه‌مهم‌تر گزاره‌هاي ادعايي و ورود به مباحثي فراتر از عنوان و هدف كتاب اشاره كرد. بررسي نهايي اثر نشان مي‌دهد كتاب حاضر برخلاف عنوان و هدف تأليف (به‌دليل پايه‌ها و اصول مشترك) فراتر از رشتة زبان و ادبيات است و از اين منظر نيازمند بازنگري است.

On of printed works in the Persian language and literature field by attitude of research teaching is ‘research principles in the Persian language and literature’ written by Taheri. Analyzing book in the between of similarly works appears that writer was trying by critical and philosophical point trend to other principles beyond of Persian language and literature’. Writer in this article is trying beside of description of work value, review the most important defects with necessary proposal. The most important points in the discussion of structure and method, are inaccuracy in quotations and relying on memory, lack of mention of resources in the end, hurry in the list of announcements, verbose, lack of harmony of chapter titles and contents, mention of unnecessary evidence, lack of clarification between quotations and writer opinion. In the discussion of content criticizing can point out lack of audience rhetoric, lack of attention to education principles and claimed proposition and discussion about unnecessary contents. So final review shows that this book despite of title and target is beyond of language and literature field and because of this attitude need to revision