عنوان مقاله :
پيشبيني نوسانات ماهانه سطح آب درياچه اروميه با استفاده از مدل هوش مصنوعي مركب نظارتشده
پديد آورندگان :
برزگر ، رحيم - دانشكده علوم طبيعي , برزگر ، رحيم - دانشكده علوم طبيعي , اصغري مقدم ، اصغر - گروه علوم زمين , اصغري مقدم ، اصغر - گروه علوم زمين , فيجاني ، الهام - دانشكده زمينشناسي , فيجاني ، الهام - دانشكده زمينشناسي
كليدواژه :
پيشبيني , سطح آب , هوش مصنوعي مركب نظارتشده , درياچه اروميه , ماشين بردار پشتيبان
چكيده فارسي :
در سالهاي اخير كاهش سطح آب درياچه اروميه سبب ايجاد بحران آبي و زيستمحيطي در منطقه گرديده است. بنابراين ضروري است كه مديريت و برنامهريزي صحيح و قابلاعتماد در اين زمينه صورت گيرد كه لازمه آن مدلسازي سطح آب درياچه براي آينده ميباشد. در اين تحقيق از روشهاي شبكه عصبي مصنوعي (ANN)، سيستم استنتاج فازي عصبي تطبيقي (ANFIS) و ماشين بردار پشتيبان (SVM) براي پيشبيني سطح آب يك [h (t+1)]، دو [h (t+2)] و سه [h (t+3)] ماه آينده درياچه اروميه استفاده گرديد و در نهايت از يك مدل هوش مصنوعي مركب نظارت شده (SCMAI) براي رسيدن به يك عملكرد بهتر از مدلهاي منفرد بهكار گرفته شده، استفاده شد. براي مدلسازي، اطلاعات سطح آب ماه جاري [h (t)]و يازده ماه گذشته [h (t1),…, h (t11)] بهعنوان ورودي و سطح آب يك، دو و سه ماه آينده بهعنوان خروجي مدلها در نظر گرفته شدند. دادهها به دو دسته دادههاي آموزش/ اعتبارسنجي (90 درصد كل دادهها) و دادههاي آزمايش (10 درصد كل دادهها) تقسيمبندي گرديدند و پس از مدلسازي، عملكرد مدلها بر اساس پارامترهاي ضريب تعيين (R2)، جذر ميانگين مربعات خطا (RMSE) و ميانگين مطلق خطا (MAE) ارزيابي شدند. نتايج نشان دادند كه مدلهاي بردار پشتيبان عملكرد بهتري نسبت به مدلهاي شبكه عصبي مصنوعي و عصبي فازي دارند. مدل هوش مصنوعي مركب نظارت شده بهمنظور تركيب نتايج مدلهاي مختلف بهكار گرفته شد و نشان داد كه مدلهاي هوش مصنوعي مركب نظارت شده قادرند كارايي مدلهاي منفرد هوش مصنوعي را بهبود بخشند. نتايج معيارهاي عملكرد مدل هوش مصنوعي مركب نظارت شده بيان ميكند كه مدلسازي يك ماه آينده سطح آب با مقادير R2، RMSE و MAE بهترتيب برابر با 9896/0، 0547/0 متر و 0421/0 متر در مقايسه با مدل بردار پشتيبان عملكرد بهتري دارد كه اين عملكرد براي پيشبينيهاي دو و سه ماه آينده سطح آب درياچه نيز صادق ميباشد.
عنوان نشريه :
دانش آب و خاك
عنوان نشريه :
دانش آب و خاك