كاربرد روش‎هاي ELECTRE TRI و پارامتريك در ارزيابي تناسب بخشي از اراضي دشت مغان براي كشت ذرت تحت آبياري باراني

تعيين تناسب اراضي براي نيل به كشاورزي پايدار و حفاظت محيط زيست، بدليل كاهش زمين­هاي مستعد در دهه گذشته بسيار مهم و ضروري است. در اين تحقيق روش‎هاي پارامتريك استوري و ريشه دوم و همچنين روش چند معياره الكتره تراي به منظور ارزيابي تناسب بخشي از اراضي دشت مغان به مساحت تقريبي 12000 هكتار با مطالعه 167 خاكرخ براي كشت ذرت تحت آبياري باراني استفاده شدند. پس از نمونه‎برداري، تجزيه نمونه‎ها، رده‎بندي خاك‎ها و استخراج مقادير ويژگي‎ها با اعمال ضرايب وزني، نهايتاً 8 ويژگي عمق خاك، آهك، گچ، pH، EC، ESP، شيب و اقليم با استفاده از روش‎هاي‎ تجزيه به مؤلفه‎هاي اصلي و فاصله اقليدسي براي محاسبات ارزيابي تناسب اراضي انتخاب شدند. وزن‎هاي معيارها با استفاده از روش ماتريس مقايسه زوجي و مقادير مرز بين كلاس‎ها و آستانه‎ها در روش الكتره تراي با استفاده از جدول نيازمندي‎ها و داده‎هاي ويژگي‎هاي خاك و اراضي تعيين گرديدند. مقايسه آماري ميانگين رتبه‎هاي اختصاص يافته به كلاس‎هاي تناسب در سطح كل منطقه و گروه‎هاي بزرگ خاك نشان داد كه نتايج هر سه روش با هم اختلاف معني‎داري داشته و روش الكتره تراي رتبه بهتري به خود اختصاص داده است. آزمون‎هاي هاتلينگ و ويلكس در تجزيه واريانس چند متغيره دقت تفكيك كلاس‎هاي تناسب در روش الكتره تراي را با توجه به مقدار Pvalue آن‎ها مناسب نشان دادند. همچنين مقايسه ميانگين مقادير ويژگي‎هاي خاك و اراضي بين كلاس‎هاي تناسب تفكيك شده در روش الكتره تراي با آزمون LSD اختلاف معني‎دار را نشان داد كه حاكي از دقت بالاي اين روش به دليل تعيين حدود مناسب انتقالي (مرز بين كلاس‎ها)، مقادير مناسب آستانه‎ها و وزن‎هاي ويژگي‎ها و استفاده از روابط و اصول منطق فازي در اجراي فرآيندهاي محاسبات مي‎باشد.