اثر مواد آلي و زمان انكوباسيون بر شكل‌هاي شيميايي كادميم (Cd) در يك خاك آهكي

در اين مطالعه اثر دو نوع ماده آلي شامل كود گاوي و كمپوست بقاياي باگاس نيشكر بر روي شكل­هاي شيميايي كادميم خاك در طول سه دوره زماني روز مورد بررسي قرار گرفت. نمونه خاك با اسپري كردن محلول نمك كادميوم به سطح آلودگي 50 ميلي­گرم كادميم بر كيلوگرم خاك رسيده و پس از گذشت 90 روز، مقادير 25 و 50 تن در هكتار از مواد آلي مذكور به خاك اضافه گرديد. سپس در زمان­هاي 1، 30 و 60 روز پس از اضافه كردن مواد آلي، برخي ويژگي‌هاي شيميايي و نيز شكل‌هاي شيميايي كادميم در نمونه­هاي خاك بر اساس روش عصاره­گيري دنباله­اي تسير تعيين شدند. نتايج نشان داد كه بيشترين شكل كادميم در همه تيمارها به شكل كربناتي اختصاص داشت و بر اثر استفاده از هر دو نوع ماده آلي و به‌ويژه كود گاوي، مقدار كادميم متصل به مواد آلي و نيز كادميم محلول و تبادلي به‌دليل افزايش مقدار كربن آلي كل (TOC) و محلول (DOC) به‌طور معناداري (p lt; 0.05) افزايش يافت و مقدار كادميم متصل به كربنات­ها به‌ويژه در خاك تيمار شده با 50 تن در هكتار كود گاوي به‌طور معناداري (p lt; 0.05) كاهش يافت. از طرف ديگر در همه نمونه­هاي خاك، اثر گذشت زمان تنها بر مقدار كادميم متصل به مواد آلي و كربنات­ها معنادار شد. افزودن هر دو نوع ماده آلي و به‌ويژه كود گاوي باعث كاهش معنادار (p lt; 0.05) درصد فاكتور تحرك كادميم از 6/57 درصد در تيمار شاهد  به 9/43 و 8/40 درصد به‌ترتيب در تيمارهاي 25 و 50 تن كود گاوي و 6/49 و 9/46 درصد در تيمارهاي 25 و 50 تن در هكتار كمپوست باگاس شد. در نهايت چنين نتيجه­گيري شد كه افزودن كودهاي دامي و بقاياي گياهي پوسيده شده به خاك باعث كاهش اجزاء با زيست­فراهمي بالاي كادميم، به­ويژه اجزاء كربناتي، نسبت به ساير شكل­هاي شيميايي اين فلز و متعاقباً كاهش تحرك كادميم در خاك شدند.