پديد آورندگان :
رسولي صدقياني ، ميرحسن - گروه علوم خاك , رسولي صدقياني ، ميرحسن - گروه علوم خاك , كريمي ، حسن - گروه علوم خاك , كريمي ، حسن - گروه علوم خاك , خداوردي لو ، حبيب - گروه علوم خاك دانشگاه اروميه , خداوردي لو ، حبيب - گروه علوم خاك دانشگاه اروميه , مرادي ، ندا - گروه علوم خاك , مرادي ، ندا - گروه علوم خاك , برين ، محسن دانشگاه اروميه , برين ، محسن دانشگاه اروميه
كليدواژه :
آلودگي خاك , اسيد هيوميك , پالايش سبز , سرب , گياه طوق (Xeanthium vetelus)
چكيده فارسي :
يكي از روشهاي نوين افزايش كارآيي پالايش سبز فلزات سنگين در خاكهاي آلوده، استفاده از عوامل كمپلكسكننده در خاك است. بدينمنظور براي بررسي اثر كاربرد اسيد هيوميك بر افزايش انحلال سرب در خاك و جذب آن توسط گياه طوق آزمايشي در شرايط گلخانهاي اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايش شامل: 1) سرب (صفر، 250، 500 و 1000 ميليگرم بر كيلوگرم از منبع نيترات سرب) و 2) اسيد هيوميك (صفر، 100 و 200 ميليگرم بر كيلوگرم) بودند. بههمين منظور در پايان دوره رشد گياه طوق برخي پارامترهاي بيولوژيك خاك شامل تنفس ميكروبي (BR)، كربن زيستتوده ميكروبي خاك (MBC)، محتواي نسبي آب برگ (RWC)، ميزان پرولين و غلظت سرب در ريشه و شاخساره گياه، فاكتور انتقال گياهي(TF)، فاكتور انباشت شاخساره و ريشه (BAF) اندازهگيري شدند. نتايج نشان داد كه افزايش شدت آلودگي سربي خاك، BR، MBC، زيستتوده خشك ريشه و شاخساره، RWC، BAF شاخساره و ريشه و TF را كاهش داد و باعث افزايش مقدار پرولين، غلظت سرب شاخساره و غلظت سرب ريشه در گياه طوق گرديد. همچنين افزودن اسيد هيوميك باعث كاهش پرولين گرديد كه مقدار پرولين در تيمارها بدينترتيب بود (0HA gt;100HA gt;200HA). همچنين نتايج حاكي از تأثير مثبت اسيد هيوميك بر غلظت سرب زيستفراهم، BR و MBC بود و غلظت سرب زيستفراهم در 200HA در مقايسه با 0HA، 35/62 درصد افزايش يافت. بهطوركلي عليرغم تأثير مثبت اسيد هيوميك در افزايش جذب سرب توسط گياه طوق، اين گياه نميتواند براي پالايش سبز سرب مناسب باشد، زيرا اين گياه نتوانسته است بيش از 1000 ميليگرم سرب در كيلوگرم ماده خشك اندام هوايي اندوزش نمايد.