مدل سازي زماني تراز آب زيرزميني با استفاده از روش‌هاي پايه تحليل سري‌‌هاي زماني (مطالعه موردي: دشت اردبيل)

در بيشتر مناطق، منابع آب زيرزميني سهم عمده­اي در تأمين نيازهاي آبي در بخش­هاي كشاورزي، شرب و صنعت ايفا مي­نمايند. محدوده مطالعاتي اردبيل داراي وسعت 7/4804 كيلومترمربع بوده و وسعت دشت اردبيل در اين محدوده 820 كيلومترمربع مي‌باشد. اين آبخوان از طريق نفوذ مستقيم ريزش‌هاي سطحي، آب برگشتي از مصارف كشاورزي، شرب و صنعت و همچنين ورودي‌هاي زيرزميني تغذيه و از طريق برداشت آب زيرزميني براي مصارف مختلف و نيز خروجي زيرزميني تخليه مي‌گردد. در اين پژوهش، ابتدا روش­هاي پايه تحليل سري­هاي زماني شامل مدل­هاي خودبرگشتي(AR)، ميانگين متحرك (MA) و تركيبي از خودبرگشتي و ميانگين متحرك (ARMA) بر روي داده­ها اجرا شده و با استفاده از آزمون­هاي ضريب آكائيك و توابع خودهمبستگي بهترين مدل انتخاب شد. سپس با توجه به همين آزمون­ها و ضرايب، ملاحظه گرديد كه مدل AR(2) نتايج بهتري نسبت به ساير مدل­ها دارد. در نهايت با استفاده از همين مدل، براي دوره زماني سي ساله يك پيش­بيني انجام شد. نتايج حاصل از مقادير پيش‌بيني‌شده به‌وسيله سري­زماني، نشان مي‌دهد كه در صورت ثابت ماندن الگوي مصرف و هم‌چنين عدم تغييرات در روند تغذيه سفره در طي سي سال آينده با كاهش حدود 11 متري نسبت به وضعيت فعلي سطح سفره مواجه خواهيم شد. با توجه به محدوديت منابع و افت سطح ايستابي و نيز حساسيت ويژه اين منطقه در تأمين آب شرب در سال‌هاي آينده، تصميم‌گيري براي مديريت آب زيرزميني در اين محدوده الزامي است.