مطالعه طولي تغييرات مصرف و نگرش نسبت به مواد و تغييرات مصرف مشروبات الكلي و سيگار در بين نمونه‌اي از دانشجويان بر اساس يك طرح پانل گذشته‌نگر

A Longitudinal Study on Changes in Consumption and Attitudes towards Drugs and Consumption Changes in Alcohol and Smoking among University Students Based on a Retrospective Panel Design

هدف اين مقاله ارائه اطلاعاتي از وضعيت تغييرات رفتاري و نگرش دانشجويان نسبت به مواد و سيگار در طول دوران تحصيل مي­باشد. اين كار با استفاده از روش پيمايشي طولي گذشته نگر صورت گرفت. روش نمونه ­گيري در اين تحقيق نمونه ­گيري غير احتمالي متناسب با حجم و نمونه شامل 299 نفر از دانشجويان دختر و پسر دانشگاه خوارزمي بوده است. يافته هاي حاصل از نمونه مورد مطالعه حاكي از آن است كه حدود يك سوم افراد مورد مطالعه تغيير نگرش منفي و تقريبا همين نسبت تغيير نگرش مثبت داشته ­اند. اما در خصوص تغيير رفتار نسبت به سيگار، مواد و مشروبات الكلي، نسبت­ ها متفاوت است. اين تفاوتها بر حسب جنس و رشته تحصيلي نيز تفاوت فاحشي را نشان مي­دهد. در ارتباط با سيگار و مواد، حدود دو سوم تغييري را گزارش نكرده­اند و نسبت كساني كه تغيير مثبت داشته ­اند يعني قبلا مصرف نمي كردند اما بعدا به مصرف كنندگان پيوسته‌اند و يا مصرف قبلي شان افرايش يافته، بيشتر از كساني است كه قبلا مصرف مي­ كردند اما مصرفشان كمتر شده است يا كلا مصرف را كنار گذاشته­ اند. درصد تغييرات مثبت رفتاري نسبت به مشروبات الكلي در حد قابل توجهي بالاست و بيش از سيگار و مواد مي­ باشد.

This article primarily aims to provide research-based evidence to explore the changes in behavior and attitude towards drugs and smoking during tertiary education. Methodologically, this study employs retrospective longitudinal method. The research data have been collected through a survey. The survey includes a sample of 299 male and female students of Kharizmi University in Tehran. They have been selected on the basis of a non-probabilistic proportional sampling method. According to the results of this study, the university students’ attitudes towards drugs and smoking have changed during their tertiary education: approximately one-third of them changed their attitudes positively, and the attitudes of almost another one-third changed negatively. However, the results suggest that the changes in the university students’ behavior towards drugs and smoking during their tertiary education are significantly associated with such determinants as gender and field of study. On the one hand, about two-third of the sample have reported no significant behavior change regarding the use of drugs and smoking during their tertiary education. On the other hand, the proportion of those who started or increased the use of drugs and smoking during tertiary education (positive behavior change) exceeds the proportion of those who stopped or reduced the use of drugs and smoking during tertiary education (negative behavior change). In sum, the results of this study indicate the fact that tertiary education tends to enhance the positive behavior change in the consumption of drugs and smoking.