شناسايي و اولويت‌بندي عوامل مؤثر بر مهاجرت ورزشكاران نخبه در ايران

هدف: مهاجرت نخبگان و متخصصان ورزشي به عنوان پديده اي اجتماعي، اثرات زيانباري بـر فرآيندهاي رشد و توسعۀ ورزش بر جاي ميگذارد. هدف پژوهش حاضر شناسايي و اولويت بندي عوامل مؤثر بر مهاجرت ورزشكاران نخبه ايران است. روش‌شناسي: اين پژوهش از نوع آميخته است كه در دو مرحله كيفي و كمّي انجام شده است. در مرحله نخست، گردآوري داده‌ها از طريق 8 مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته و نيز تحليل محتواي اسناد، مدارك و ادبيات موجود، انجام شد؛ حاصل اين مرحله، فهرستي از دلايل مهاجرت ورزشكاران مشتمل بر چهار دسته عوامل اقتصادي، سياسي، اجتماعي و حرفه‌اي بود. در مرحله بعد، براي تعيين اهميت و وزن هر يك از عوامل، پرسشنامه‌اي مبتني بر روش تصميم‌گيري چندمعيارۀ BWM طراحي و بين 10 تن از ورزشكاران نخبه ملّي توزيع شد كه به شيوه قضاوتي انتخاب شدند.يافته‌ها: تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد كه عوامل اقتصادي همچون «دسترسي به فرصت‌هاي شغلي بهتر» و «تفاوت وضعيت رفاهي كشورِ مبدأ و مقصد»، مهم‌ترين دلايل مهاجرت ورزشكاران هستند. عوامل حرفه‌اي (مانند دسترسي به امكانات و مربي؛ و بي‌برنامگي فدراسيون‌ها)، عوامل سياسي (مانند ناكارآمدي نظام مديريت كلان كشور؛ و نفوذ گرايش‌هاي سياسي در ورزش) و عوامل اجتماعي (مانند جايگاه اجتماعي ورزشكاران؛ و تمايل به زندگي مدرن) در رده‌هاي بعدي قرار دارند.نتيجه‌گيري: مشكلات مديريت كلان جامعه و به‌ويژه حوزه اقتصادي اثر تعيين‌كننده‌اي بر تصميم ورزشكاران به مهاجرت دارد؛ اما، به نظر مي‌رسد با رفع مشكلات حرفه‌اي و مديريتي ورزش، تا حدود زيادي مي‌توان دغدغه اقتصادي ورزشكاران را رفع و انگيزه لازم را براي ماندگاري در كشور ايجاد كرد.