تحليل جامعه‌شناختي چالش‌هاي بقا و پايداري سازمان‌هاي مردم‌نهادِ فعال در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي؛ با تأكيد بر رابطه آنها با دولت

A Sociological Analysis on the Survival Challenges and Sustainability of NGOs Active in Social Problems: With an Emphasis on Their Relationship with the State

مقاله حاضر به بررسي چالش‌هاي بقا و پايداري سازمان‌هاي مردم‌نهادِ فعال در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي؛ با تأكيد بر رابطه آنها با دولت مي پردازد. داده‌هاي اين پژوهش با روش گراندد تئوري و از طريق مصاحبه عميق نيمه‌ساخت‌يافته با 25 نفر از فعالان و مؤسسان سمن‌هاي فعال در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي به شيوه نمونه‌گيري نظري و هدفمند جمع‌آوري شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد فقدان روندهاي پايدار براي توليد منابع مالي،چالش‌هاي جذب و مديريت منابع انساني، كمبود سرمايه اجتماعي و نبود انگيزه‌هاي مشترك واقعي، چالش‌هاي برنامه‌ريزي و نظارت، نگاه حداقلي و نبود ديد كلان و جامع نسبت به مسائل اجتماعي از مهمترين چالش‌هاي دروني سمن‌ها بوده است. همچنين نتايج پژوهش نشان داد مقوله هاي رابطه با جامعه و شهروندان، رابطه با ساير سمن‌ها، و رابطه با دولت از چالش‌هاي برون‌سازماني سمن‌ها بوده است. نتايج پژوهش نشان داد پيامد ضعف قوانين تأسيس سمن و ناهماهنگي دستگاه‌هاي دولتي متولي، وابستگي مالي و عدم استقلال از دولت، بي‌اعتمادي دوطرفه ميان دولت و سمن‌ها، فقدان رويكرد منسجم و يكدست سمن‌ها به دولت، عدم گشودگي نهادهاي دولتي و ضعف سيستم اداري و مشخص نبودن معيارها و سازوكار نظارتي دولت منجر به چالش در رابطه بين سمن ها با دولت شده است.

The present study focuses the NGOs involved in social problems and examines their resilience and survival challenges with specific reference to the state. Theoretically, this study employs the grounded theory and empirically it uses the method of semi-structured in-depth interviews. The interviewees are 25 people who are active in the NGOs. According to the research findings of this analysis, the NGOs encounter with crucial internal challenges including the insufficient monetary resources, the lack of social capital and common motives, and incomprehensive approach towards social problems. Furthermore, these research findings show that the most important external challenges imposed on the NGOs are mainly a matter of ‘communication’, either the communications within all NGOs or the NGOs’ communications with individuals, society and the state. Finally, the presence of the following determinants leads to further challenges in communication between the NGOs and the state: insufficient regulations for the establishment of the NGOs, insufficient coordination both within the relevant governmental agencies and within the NGOs, the NGOs dependency on the state both financially and non-financially, the lack of appropriate supervision mechanism and inefficient bureaucratic system of the state related to the NGOs activities.